TCTM – Một cơn bão sét với hơn mười nghìn tia sét đã dội xuống khu vực thành phố Hà Nội trong sáng ngày 5/6/2024, liệu có những vấn đề nào có thể xảy ra với thang máy với kiểu thời tiết cực đoan này?
Việc thang máy bị ảnh hưởng bởi sét không phải trường hợp hiếm gặp tại cả Việt Nam và cả trên thế giới.
Ước tính mỗi năm, Việt Nam phải hứng chịu 2 triệu cú sét đánh trong mùa dông sét từ tháng 3 – 10 hằng năm. Theo Viện Vật lý Địa cầu, Việt Nam nằm ở tâm dông châu Á, một trong ba tâm dông trên thế giới có hoạt động dông sét mạnh.
Tháng 5/2022, một nhà dân ở quận Đống Đa (Hà Nội) đã phải chi hơn 20 triệu đồng để sửa chữa thang máy do bị “xông điện” khi sét đánh. Những linh kiện bị hỏng phải thay thế bao gồm bộ nguồn 24V, móng ngựa và bo mạch chính của thang máy. Cùng với việc thay thế, thang máy phải dừng hoạt động hơn 1 tuần.
Một chung cư tại TP Thủ Đức (TPHCM) cũng từng bị sét đánh làm hư hỏng linh kiện thang máy, việc sửa chữa kéo dài đến hơn 2 tháng gây bất tiện trong việc đi lại cho nhiều người dân.
Tòa thị chính Bay ở Thành phố Bay (Michigan, Hoa Kỳ) cũng từng bị sét đánh gây hư hỏng các linh kiện trong thang máy, việc sửa chữa diễn ra trong gần 1 tháng và vì không có thang máy để di chuyển, nhân viên làm việc tại tòa nhà này chỉ dùng được tầng 1 cho các hoạt động tiếp đón, làm việc và nhiều cuộc họp ủy ban đã được phát trực tiếp tại tầng 1 cho những người muốn tham dự thay vì phòng họp tại các tầng cao hơn.
Có thể thấy, thông qua hệ thống điện và đặc tính nhiều linh kiện kim loại, điện tử, thang máy là đối tượng dễ bị làm hư hại khi có sét.
Trong trạng thái thời tiết cực đoan như dông sét, bất kỳ thiết bị điện, điện tử nào cũng có thể bị ảnh hưởng bởi sét. Không thể dự đoán trước vị trí sét sẽ “tấn công”, cùng đó là khả năng ảnh hưởng lan truyền theo dòng điện, các khuyến cáo sau đây được đưa ra nhằm đảm bảo an toàn thang máy:
Trước tiên, việc này nhằm đảm bảo an toàn cho con người.
Trong thời tiết dông sét, hệ thống điện có thể bị ngắt bất ngờ hoặc bị sét tấn công gây chập cháy, khi đó, thang máy dừng hoạt động và người có thể bị kẹt trong thang máy nếu các tính năng an toàn không đầy đủ hoặc gặp trục trặc.
Nếu chỉ ngắt điện chủ động, hệ thống điện dự phòng của thang máy (từ ác-quy) và các tính năng đưa cabin về bằng tầng như ARD (cứu hộ khi mất điện), SRS (cứu hộ chủ động) có thể phát huy tác dụng. Còn nếu sét đánh vào hệ thống điện gây chập cháy, khả năng cao là các tính năng trên cũng sẽ bị ảnh hưởng, chưa kể việc xung điện lan truyền qua các bộ phận kim loại của thang máy cũng có thể gây giật điện, tổn hại đến sức khỏe, tính mạng con người.
Do đó, không nên sử dụng thang máy khi có dông sét để tránh tình huống nguy hiểm.
Các chuyên gia khuyến cáo nên tắt nguồn điện, ngắt các thiết bị điện trong nhà khi có sấm sét.
Khi mưa bão, sét có thể đánh vào nhà và làm hệ thống điện bị quá tải; việc rút nguồn các thiết bị điện sẽ giảm nguy cơ hỏa hoạn hoặc điện giật. Ngay cả khi ngôi nhà được lắp đặt thiết bị chống sét, chúng ta vẫn nên rút phích cắm các thiết bị điện, điện tử khi mưa bão, trong đó bao gồm thang máy.
Các cơn dông sét thường kèm theo mưa lớn, có thể gây ngập úng, rò rỉ nước vào hệ thống thang máy gây hư hỏng. Vì vậy, bạn nên phòng tránh thang máy bị ngập, rò rỉ nước bằng cách:
– Đưa cabin lên vị trí tầng cao để tránh bị ngập nước
– Ngắt nguồn điện thang máy
– Kiểm tra các vị trí có thể bị hắt, rò rỉ nước để che chắn
Đọc thêm: Hướng dẫn xử lý thang máy khi ngập nước
Trong nhiều tình huống dông sét có thể xảy ra khi bạn không có ở nhà để thực hiện các hoạt động phòng tránh, nếu có sét đánh trực tiếp vào ngôi nhà hoặc trong khu vực quanh ngôi nhà của bạn, việc hư hỏng các thiết bị vẫn có thể xảy ra.
Để tránh việc sử dụng thang máy và gặp trục trặc nguy hiểm, nếu nhận thấy nguy cơ hệ thống điện trong nhà và thang máy có thể bị ảnh hưởng hoặc có dấu hiệu tín hiệu thang máy chập chờn thì tuyệt đối không nên sử dụng thang máy ngay.
Bạn nên liên hệ kỹ thuật viên thang máy đến kiểm tra, sửa chữa nếu cần và vận hành thử tất cả các tính năng rồi mới tiếp tục sử dụng.
Chữa bệnh không bằng phòng bệnh, để tránh các tình huống nguy hiểm, hư hỏng có thể xảy ra do sét dông sét, thang máy nên được trang bị các hệ thống phòng ngừa sét.
Hệ thống chống sét cho thang máy đầy đủ gồm 2 phần, chống sét đánh thẳng trực tiếp và chống sét lan truyền.
Phần chống sét đánh thẳng trực tiếp bằng hệ thống tiếp địa của cả tòa nhà và của riêng thang máy. Còn với phần chống sét lan truyền cho thang máy, có thể lắp hệ thống cắt sét hoặc cắt lọc sét.
Ngoài ra, để đảm bảo an toàn cho hệ thống thang máy thì mỗi năm nên kiểm tra lại hệ thống tiếp địa, chống sét một lần.
Đọc thêm:
Vũ Dương
Thông tin mới cập nhật