TCTM – Bất kì một tổ chức, một mô hình kinh doanh nào trong xã hội và trên thị trường muốn phát triển đều phải dựa trên hai yếu tố nền tảng. Đó là con người và hệ thống, trong đó chủ thể quyết định là con người. Và yếu tố kết nối con người trong một doanh nghiệp chính là văn hóa, mà cốt lõi là niềm tin. Đó vừa là sự khởi đầu vừa là nhân tố quyết định sự phát triển bền vững, lâu dài của doanh nghiệp.
Có những cách khởi nghiệp khác nhau và con đường đi đến thành công cũng khác nhau. Nhưng những người thành công giống nhau ở điểm nào?
Mười một năm trước, vào năm 2011, Jerry Flanagan và vợ ông bắt đầu công việc thu gom rác. Vợ Jerry nhận những yêu cầu công việc còn ông trực tiếp lái chiếc xe tải đi làm việc và tìm kiếm mối việc tiếp theo. Những ngày đầu kinh doanh, thông điệp của Jerry chỉ đơn giản là: “Tôi là hàng xóm của anh, con chúng ta đi học cùng một trường nên anh có thể tin tưởng để tôi dọn dẹp rác thải giúp anh”. Giờ đây, Công ty thu gom rác JDog Junk Removal & Hauling của Jerry Flanagan đã có hơn 200 công ty được nhượng quyền phục vụ cho 40 triệu cư dân Mỹ.
Những chiếc xe thu gom rác JDog Junk Removal & Hauling của Jerry Flanagan đã trở thành quen thuộc với hàng chục triệu cư dân Mỹ
“Nhân tố quyết định trong kinh doanh không phải là doanh thu, nhà đầu tư, nhân viên hay khách hàng mà chính là niềm tin của người sáng lập. Tạo lập vòng tròn niềm tin với những người trong cùng lĩnh vực kinh doanh là minh chứng cho một chiến lược phát triển sáng suốt”. Ít nhất đó là bí quyết thành công của Jerry Flanagan. Chính niềm tin đã giúp Jerry Flanagan phát triển công ty của mình lớn mạnh như vậy. Đó là niềm tin giữa nhân viên trong cùng công ty, niềm tin vào chiến lược phát triển giúp công ty có thể nhượng quyền mở rộng trên toàn quốc. Mỗi cá nhân có những chiến lược riêng gắn liền với các cơ hội thành hay bại. Đối với Jerry, bí quyết đơn giản chỉ là gây dựng chữ tín.
“Xuất hiện đúng lúc, đúng cách với sự tận tụy ấn tượng là những yếu tố cơ bản nhưng làm sao để tác động tích cực vào cảm xúc khách hàng để tạo dấu ấn với họ lại là một câu chuyện khác. Bất kể bạn đang kinh doanh sản phẩm gì, bạn nhất thiết phải xây dựng lòng tin với khách hàng. Khách hàng tin sản phẩm của bạn sẽ giải quyết vấn đề của họ, đi ngược lại với lòng tin ấy, phi vụ kinh doanh của bạn chắc chắn sẽ đổ bể. Thực hiện những lời hứa, nhận và sửa lỗi, và bạn sẽ có những khách hàng trung thành”, người sáng lập và là CEO của JDog Junk Removal & Hauling nói.
Theo các chuyên gia, doanh nghiệp muốn phát triển phải dựa trên hai yếu tố nền tảng. Đó là con người và hệ thống, trong đó chủ thể quyết định là con người. Điểm khác biệt của những người thành công hơn so với người bình thường là họ có niềm tin mãnh liệt vào việc mình làm. Niềm tin này đã mang lại sức mạnh giúp họ đứng vững trước mọi thử thách, và cuối cùng chiến thắng trong bất cứ hoàn cảnh nào.
Nguồn gốc của niềm tin chính là bộ lọc lựa chọn thông tin và chỉ lối cho mọi hành động. Người ta không nhất thiết phải tin những gì mình thấy, nhưng thường có xu hướng thấy những gì họ đã tin. Họ cũng thường loại bỏ những thông tin trái ngược với những gì họ đã tin tưởng mà không xem xét liệu niềm tin và thành kiến có dựa trên sự thật khách quan hay chỉ là cảm nhận chủ quan…
Niềm tin sẽ trở thành sức mạnh giúp doanh nghiệp phát triển bền vững
Điều này rất quan trọng trong việc tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Bởi vì khi đã tin nhau thì chín bỏ làm mười, nhưng “một sự bất tín vạn sự chẳng tin”! Khi mọi người tin tưởng lẫn nhau sẽ tạo nên một sợi dây gắn kết vô hình ở nơi làm việc. Nó sẽ giúp nâng cao tinh thần và thái độ làm việc và tạo ra hiệu quả rõ rệt. Ngược lại, khi bạn làm việc trong môi trường với một bầu không khí căng thẳng, đối phó, nói xấu, hãm hại lẫn nhau thì kết quả không chỉ là công việc bị ảnh hưởng mà nặng hơn là tổ chức sớm tan rã.
Có khá nhiều yếu tố ảnh hưởng và cấu thành nên niềm tin của mỗi người, trong đó yếu tố môi trường có tác động lớn nhất. Nếu tất cả những gì ta thấy, hay mọi thứ diễn ra quanh ta chỉ là thất bại và tuyệt vọng, ta rất khó hình thành những hình ảnh trong tâm tưởng giúp ta đến được với thành công. Ngược lại, nếu xung quanh là những người tự tin, đầy quyết tâm, bạn sẽ cảm thấy mình mạnh mẽ hơn so với bình thường. Bởi vậy những doanh nghiệp thành công và phát triển bền vững thường có một vị thủ lĩnh trọng chữ “tín” được tin tưởng tuyệt đối để tạo động lực, môi trường hứng khởi cho toàn bộ nhân sự của đơn vị.
Một khảo sát quy mô toàn cầu gần đây cho thấy, có đến 55% lãnh đạo doanh nghiệp cho rằng sự thiếu đi niềm tin tạo ra sự đe dọa tới khả năng tăng trưởng của doanh nghiệp. Và 74% những người làm việc trong doanh nghiệp có niềm tin cao ít bị stress hơn so với những người làm việc ở những nơi có niềm tin thấp. Những người có niềm tin vào doanh nghiệp còn có mức độ năng lượng khi làm việc cao hơn 106%, 76% gắn kết hơn và khả năng bị quá tải thấp hơn 40%.
Kết quả của một cuộc khảo sát khác với 597 nhà quản lý và nhân viên vào mùa thu năm 2018, cho thấy 91% người trả lời rằng niềm tin là yếu tố tiên quyết để họ cống hiến cho doanh nghiệp. Có đến 85% các nhà quản lý nói rằng họ dành thời gian và năng lượng để xây dựng niềm tin trong đội ngũ.
Nghiên cứu của Watson Wyatt (Mỹ) cũng cho thấy, các tổ chức có sự tin cậy cao tạo lợi nhuận cho cổ đông cao hơn 286% so với các tổ chức có độ tin cậy thấp và luôn tạo ra giá trị cho khách hàng nhiều hơn thông qua tốc độ tăng trưởng nhanh, sự đổi mới, cải tiến, hợp tác chặt chẽ, quan hệ đối tác bền vững, thực thi hiệu quả và nâng cao lòng trung thành.
Ra đời muộn màng nhưng cũng có độ tuổi hơn hai thập kỷ, tiếp thu mọi tinh hoa, công nghệ của nhân loại, trong một môi trường vô cùng thuận lợi khi ngành xây dựng phát triển như vũ bão, ngành thang máy Việt Nam cũng đã có những thương hiệu thang máy Việt uy tín, giành được sự tin tưởng của người dùng nhưng sao vẫn chưa phát triển đúng tầm cỡ?
Đó không chỉ là câu hỏi mà còn là sự day dứt của những người tâm huyết với nghề, với sự phát triển của ngành thang máy trong tương lai.
Nhiều chuyên gia kinh tế chỉ ra rằng, một trong những nguyên nhân quan trọng khiến ngành thang máy của ta không phát triển được là tâm lý trì trệ, ỷ lại, mất niềm tin vào tương lai. Không có nhiều doanh nghiệp mạo hiểm đầu tư sản xuất thiết bị, linh kiện thang máy mặc dù đâu đó cũng có một số đơn vị sản xuất các chi tiết cơ khí không quan trọng của thang. Dẫn đến tình trạng, các thiết bị, linh kiện quan trọng như máy kéo, tủ điện, ray dẫn hướng,… cơ bản phụ thuộc nhập khẩu. Bởi thế, dù thị trường có gia tăng không ngừng về quy mô theo thời gian nhưng về cơ bản, chúng ta chỉ là những người “bán hàng thuê” cho nước ngoài với giá trị gia tăng rất nhỏ.
Ngoài ra, tình trạng cạnh tranh không bình đẳng bằng hàng giả, hàng nhái, về giá cả khá phổ biến. Có không ít đơn vị lựa chọn thiết bị có giá trị thấp, không qua con đường chính tắc, lắp ráp thành phẩm thang máy và bán phá giá thị trường. Nếu những vấn đề như vậy không được giải quyết triệt để thì không thể tạo ra môi trường lành mạnh cho ngành phát triển.
Nguyên nhân chính của tình trạng này là các doanh nghiệp chưa có niềm tin nội tại, giữa các doanh nghiệp với nhau, dẫn đến mạnh ai nấy làm, cạnh tranh bằng mọi giá và tất cả các bên đều thiệt hại, tự kéo lùi mình. Hậu quả là khách hàng cũng bị mất phương hướng, không biết tin vào ai khi vàng thau lẫn lộn. Bởi vậy, các thương hiệu thang máy nội đã bị mất ưu thế ngay trên sân nhà khi không chiếm được lòng tin của khách hàng.
“Mỗi doanh nghiệp sẽ có những chiến lược khác nhau để tạo ra sự khác biệt trong cạnh tranh. Đó là động lực cho sự phát triển. Chúng ta là người Việt Nam máu đỏ da vàng, chúng ta hiểu văn hóa của người Việt. Vậy tại sao chúng ta lại không khai thác chiến lược cạnh tranh bằng văn hóa?”, đó là quan điểm của ông Nguyễn Hải Đức, Chủ tịch Hiệp hội Thang máy Việt Nam (VNEA).
Theo lãnh đạo VNEA, trong xu thế mới, vấn đề phát triển ngành bền vững là yếu tố sống còn của các doanh nghiệp hiện tại và cả trong tương lai. Có 3 yếu tố quan trọng giúp phát triển bền vững là Môi trường – Xã hội và Quản trị (ESG). Trong đó việc thiết lập và áp dụng Tiêu chuẩn, Quy chuẩn ngành là quan trọng. Ngành công nghiệp xây dựng nói chung và ngành thang máy đã có các bộ Tiêu chuẩn, Quy chuẩn ngành trên cơ sở tham khảo Tiêu chuẩn châu Âu (EN81 đối với ngành thang máy). Tuy nhiên, việc áp dụng Quy chuẩn vào thực tế đang gặp nhiều vấn đề, do thiếu máy móc, trang thiết bị đo kiểm; nhận thức xã hội và năng lực của người thực thi chưa cao…
Tích hợp ESG là cơ hội để các công ty phát triển bền vững, xây dựng niềm tin với khách hàng và nội bộ
Trong bối cảnh như vậy, với mục tiêu nỗ lực hướng tới phát triển ngành, VNEA đã đề xuất với chính phủ hỗ trợ đào tạo nâng cao năng lực quản trị, chuyên môn nghiệp vụ cho người thực thi Tiêu chuẩn, Quy chuẩn, tăng cường xây dựng niềm tin bằng tuyên truyền đến doanh nghiệp, người lao động và người sử dụng sản phẩm. Trên cơ sở đó, cần có chế tài mạnh mẽ hơn về vấn đề này. Đồng thời, ủng hộ việc xây dựng Tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia nhằm đánh giá, phân loại lực lượng lao động tạo động lực cho sự phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh. Cùng với đó, nên ủng hộ việc thành lập các Quỹ hỗ trợ trong tương lai để giúp ngành tự chủ hơn trong vấn đề này, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ… Khi các doanh nghiệp cùng hoạt động, cạnh tranh theo một chuẩn chung, lúc đó mới có niềm tin bền vững, niềm tin của doanh nghiệp vào Nhà nước, niềm tin của khách hàng với doanh nghiệp và niềm tin giữa các doanh nghiệp để cùng nhau phát triển bền vững, lâu dài.
Một báo cáo của Tổ chức Annual Edelman Trust đã chỉ ra: “Niềm tin không chỉ là một phần thưởng, nó còn là tài sản hữu hình mà một tổ chức cần phải tạo ra, duy trì và xem đó là cơ sở cho mọi hoạt động. Trong khi niềm tin đem lại lợi ích to lớn cho doanh nghiệp, thì sự nghi ngờ hay mất niềm tin lại gây ra tổn hao không ít. Và như thế, có thể nói, văn hóa niềm tin vừa là động lực, vừa là giá trị cốt lõi của mỗi doanh nghiệp trong chiến lược phát triển lâu dài và bền vững.
Văn hóa niềm tin cũng là đề tài nghiên cứu của rất nhiều học giả, các chuyên gia kinh tế, văn hóa… Theo các chuyên gia, việc xây dựng văn hoá doanh nghiệp và đạo đức kinh doanh là hết sức quan trọng bởi nó là yếu tố tiền đề cho doanh nghiệp nhận được niềm tin lâu dài của người tiêu dùng, từ đó tạo ra nhiều giá trị, lợi ích, vượt qua sóng gió, bão tố để lớn mạnh hơn./.
