TCTM – Thang cuốn và băng tải chở người được hàng triệu người sử dụng mỗi ngày ở khắp nơi trên thế giới. Chúng có mặt ở nhiều địa điểm như trung tâm thương mại, sân bay, nhà ga… giúp vận chuyển người một cách êm ái, hiệu quả và an toàn. Điều quan trọng là lựa chọn tốc độ thang phù hợp với từng đặc điểm của công trình.
Tại khu vực châu Âu cũng như hầu hết các quốc gia trên thế giới, bao gồm Việt Nam, các yêu cầu an toàn trong cấu tạo và lắp đặt cho thang cuốn và băng tải trở người đều dựa trên Tiêu chuẩn EN 115-1.
Tại một số nơi khác như Mỹ và Canada sẽ áp dụng Tiêu chuẩn ASME A17.1 do Hiệp hội Kỹ sư Cơ khí Mỹ ban hành. Tương tự, tại Nhật Bản sẽ áp dụng Tiêu chuẩn JIS do Hiệp hội Tiêu chuẩn Nhật Bản ban hành.
Tốc độ của thang cuốn ảnh hưởng đáng kể đến khả năng vận chuyển. Dù vậy, việc lựa chọn tốc độ thang cuốn không chỉ đơn thuần là chọn tốc độ nhanh nhất để có thể vận chuyển được nhiều người nhất trong thời gian ngắn nhất. Cụ thể:
Tốc độ 0,50 m/s: Được cho là tối ưu với trung tâm thương mại. Tốc độ này đảm bảo được khả năng vận chuyển đủ lớn, vừa tối ưu hóa yếu tố an toàn và yêu cầu về không gian tối thiểu. Hơn nữa, tốc độ này cũng tạo điều kiện cho khách hàng có thể ngắm nhìn không gian xung quanh của trung tâm thương mại, tăng khả năng và trải nghiệm mua sắm.
Hệ thống thang cuốn tại Lotte Mall Tây Hồ
Tốc độ 0,65 m/s: Phù hợp với môi trường giao thông công cộng, như nhà ga đường sắt, tàu điện ngầm, đặc biệt là nơi có chiều cao tầng lớn cần sử dụng thang cuốn dài hơn. Tốc độ này là lựa chọn lý tưởng cho những tình huống mà lượng hành khách đến và đi không đều.
Ngoài ra, tốc độ này cũng đảm bảo rằng người dùng có đủ thời gian để bước lên thang cuốn mà không gấp gáp, điều này giúp họ cảm thấy thoải mái hơn trong quá trình di chuyển.
Tốc độ 0,75 m/s: Tiêu chuẩn EN 115-1 quy định tốc độ tối đa cho phép của thang cuốn và băng tải chở người là 0,75 m/s. Dù vậy, tốc độ này chỉ nên được sử dụng trong những tình huống đặc biệt cần ưu tiên khả năng và thời gian di chuyển, chẳng hạn như nhà cao tầng hoặc công suất lớn. Tốc độ này thường được ít ứng dụng, do:
Thứ nhất, khi tốc độ tăng lên, hành khách thường mất nhiều thời gian hơn để chuẩn bị cho việc bước lên thang cuốn nên sẽ bị ùn ứ ở chiếu nghỉ, điều này có thể dẫn đến giảm khả năng vận chuyển hiệu quả.
Thứ hai, tốc độ này không mang lại sự thoải mái cho những người cao tuổi và trẻ em, và có thể gây mất an toàn
Để đảm bảo an toàn cho hành khách và tuổi thọ của thiết bị, tốc độ tiêu chuẩn 0,5 m/s hoặc tối đa 0,65 m/s được khuyến nghị áp dụng cho hầu hết các trường hợp nếu có thể.
Đối với thang cuốn, để hành khách có thể bước lên và xuống thang cuốn một cách an toàn, mỗi chiếu nghỉ của thang cuốn đều cần có các bậc phẳng.
Các bậc phẳng này giúp hành khách giữ thăng bằng và đặt chân đúng vị trí trước khi đến đoạn chuyển tiếp vào phần nghiêng của thang. Khi xuống thang, các bậc phẳng cho phép hành khách bước ra khỏi bậc thang đang di chuyển một cách an toàn trước khi chân chạm vào lược. Tất cả các thang cuốn đều phải được trang bị các bậc phẳng ở cả hai đầu.
Các bậc phẳng giúp hành khách bước lên và xuống thang cuốn một cách an toàn.
Theo tiêu chuẩn EN 115-1, số lượng bậc phẳng tối thiểu ở mỗi chiếu nghỉ là hai bậc đối với thang cuốn có độ cao dưới 6000 mm và tốc độ định mức không vượt quá 0,5 m/s.
Các trường hợp ngoại lệ là các thang cuốn có tốc độ định mức vượt quá 0,65 m/s cần tối thiểu bốn bậc phẳng (1600 mm) ở mỗi chiếu nghỉ. Ở tốc độ định mức trên 0,5 m/s và không quá 0,65 m/s hoặc độ cao trên 6m, cần tối thiểu ba bậc phẳng (1200 mm) ở mỗi chiếu nghỉ.
Đối với băng tải chở người, Tiêu chuẩn EN 115-1 cũng đưa ra các quy định về số lượng bậc phẳng dựa trên độ nghiêng của băng tải. Đối với băng tải có độ nghiêng nhỏ (dưới 6°), bậc phẳng thường không cần thiết. Với băng tải có độ nghiêng từ 6° đến 12° yêu cầu tối thiểu một bậc phẳng (400mm) ở chiếu nghỉ phía trên.
Để hành khách thoải mái hơn khi sử dụng cả thang cuốn và băng tải chở người, nên cân nhắc bố trí nhiều bậc phẳng hơn so với quy định trong Tiêu chuẩn EN 115-1.
Ngoài ra, thang cuốn và băng tải chở người, với khả năng vận chuyển người liên tục, đảm bảo dòng người lưu thông thông suốt trong một tòa nhà. Tuy nhiên, mỗi loại đều có những ưu điểm riêng, để giúp việc lựa chọn và lập kế hoạch cho giao thông tổng thể của công trình được hiệu quả. Bảng dưới đây sẽ đưa ra những đặc điểm của từng loại thang máy, thang cuốn và băng tải chở người.
