TCTM – Từ một ngành từng thiếu hụt nhân lực, kỹ thuật thang máy – thang cuốn tại Singapore đang bước vào giai đoạn trẻ hóa mạnh mẽ, với lực lượng được đào tạo bài bản, mức lương cải thiện và khả năng thích ứng ngày càng tốt với công nghệ hiện đại.
Ngành thang máy, thang cuốn Singapore đang chứng kiến sự trẻ hóa rõ rệt trong cơ cấu nhân lực: độ tuổi trung vị của lực lượng lao động địa phương đã giảm mạnh từ 46 xuống 40 tuổi chỉ sau hai năm, kể từ 2023.
Cùng với sự trẻ hóa, tiền lương trung vị trong ngành cũng tăng đáng kể: bình quân 14% trong năm 2024 và 10% trong năm 2025, áp dụng cho tất cả nhóm chức danh – từ kỹ thuật viên bảo trì, kỹ thuật viên xử lý sự cố đến các vị trí giám sát. Nhờ đó, số lượng người Singapore tham gia ngành đã tăng thêm 7% kể từ năm 2023.
*Độ tuổi/tiền lương trung vị (Median) là giá trị nằm chính giữa khi xếp tất cả dữ liệu theo thứ tự thấp đến cao.
Những chuyển biến tích cực này đánh dấu sự phục hồi của một ngành từng thiếu hụt nhân lực dài hạn, do bị nhìn nhận là công việc thu nhập thấp, giờ giấc kéo dài, rủi ro cao và đòi hỏi kỹ năng kỹ thuật, chuyên môn lớn. Hiện ngành thang máy – thang cuốn Singapore có khoảng 1.300 lao động bản địa, bên cạnh lực lượng đáng kể lao động nước ngoài được cấp phép làm việc.
Phát biểu tại Lễ vinh danh ngành thang máy, thang cuốn Singapore ngày 26/11/2025, Bộ trưởng Phát triển Quốc gia Chee Hong Tat khẳng định Mô hình Tiền lương Lũy tiến (Progressive Wage Model – PWM) là yếu tố then chốt giúp vực dậy ngành thang máy của quốc gia này.
Ông cho biết: “Việc cải thiện tiền lương, cùng với nhấn mạnh đào tạo và phát triển chuyên môn liên tục, đã tái định vị ngành trở thành lựa chọn nghề nghiệp hấp dẫn hơn. Tất cả doanh nghiệp bảo trì thang máy, thang cuốn phải áp dụng PWM như điều kiện đăng ký với Cơ quan Xây dựng Singapore, đảm bảo trả lương công bằng, phù hợp theo năng lực từng cấp bậc.”
Được triển khai từ năm 2022, Mô hình Tiền lương Lũy tiến áp dụng riêng cho lao động Singapore với mức lương tối thiểu theo bậc nghề: Trợ lý chuyên viên thang máy, thang cuốn với mức lương tối thiểu 2.525 SGD/tháng (hơn 51,3 triệu đồng/tháng); Chuyên viên chính với mức lương tối thiểu 3.590 SGD/tháng (hơn 73 triệu đồng/tháng). (*Quy đổi theo tỷ giá 20,324 VND/SGD).
Trách nhiệm, quyền lợi thể hiện rõ ràng theo mô hình lương lũy tiến (PWM)
Trong khi đó, khảo sát năm 2016 cho thấy lương khởi điểm của kỹ thuật viên thang máy chỉ 1.300 – 1.600 SGD/tháng (từ 20,2 – 24,9 triệu đồng/tháng VNĐ), bao gồm phần lớn thu nhập đến từ làm thêm ngoài giờ – vừa không ổn định vừa chiếm gần một nửa tổng thu nhập. So với nghề lái xe buýt có mức lương khởi điểm 1.950 SGD/tháng (hơn 30,2 triệu đồng), kỹ thuật viên thang máy khi ấy rõ ràng có thu nhập rất thấp. (*Quy đổi theo tỷ giá khoảng 15.580 VND/SGD thời điểm cuối năm 2016).
Mô hình Tiền lương Lũy tiến không chỉ yêu cầu doanh nghiệp áp dụng và đảm bảo mức lương công bằng và chuẩn năng lực để được đăng ký hoạt động, mà còn đưa ra lộ trình phát triển, thăng tiến nghề nghiệp rõ ràng giúp kỹ thuật viên có thể tiến lên các vị trí giám sát hoặc chuyên gia kỹ thuật cao cấp.
Singapore hiện có khoảng 79.000 thang máy và 7.900 thang cuốn đang vận hành – đòi hỏi lực lượng bảo trì lớn, được đào tạo bài bản và thích ứng với công nghệ mới.
Ngành thang máy – thang cuốn tại Singapore đang thúc đẩy mạnh mẽ việc ứng dụng công nghệ nhằm nâng cao độ tin cậy của hệ thống. Hiện đã có hơn 1.500 thang máy được giám sát từ xa thông qua hệ thống Remote Monitoring & Diagnostics, cho phép triển khai bảo trì dự đoán và chuyển dịch từ mô hình bảo trì hằng tháng sang bảo trì theo quý – một bước tiến quan trọng về năng suất và tối ưu nguồn lực.
Theo ông Melvin Yong – Trợ lý Tổng Thư ký Tổng Liên đoàn Công đoàn Quốc gia Singapore, Chủ tịch Ủy ban Ba bên về Thang máy – Thang cuốn, sự thay đổi này không chỉ cải thiện hiệu quả vận hành mà còn tái định nghĩa bản chất của nghề kỹ thuật thang máy. Từ một công việc thường gắn với hình ảnh “4D” – độc hại, nguy hiểm, vất vả và áp lực (dirty, dangerous, difficult, demanding) – ngành nghề này đang chuyển mình thành lĩnh vực có lộ trình nghề nghiệp rõ ràng, yêu cầu kỹ năng cao và mang lại cơ hội phát triển bền vững.
Các khóa đào tạo tiềm năng cho từng cấp độ của mô hình lương lũy tiến
“Khi hệ thống thang máy, thang cuốn ngày càng ứng dụng công nghệ cao, chúng ta cần những chuyên gia sở hữu kỹ năng tương xứng, với nền tảng kỹ thuật vững chắc để duy trì hoạt động an toàn và hiệu quả. Vì vậy, Mô hình Tiền lương Lũy tiến, kết hợp với các chương trình đào tạo và ứng dụng công nghệ, giữ vai trò then chốt. Khi người lao động nâng cấp kỹ năng theo chuẩn của mô hình này, họ đảm nhận trách nhiệm cao hơn, nhận mức lương tốt hơn và cung cấp dịch vụ an toàn, tin cậy hơn cho cộng đồng”, Chủ tịch Ủy ban Ba bên về Thang máy – Thang cuốn Singapore chia sẻ.
Môi trường làm việc nóng, hẹp, tiềm ẩn rủi ro cùng mức lương không tương xứng từng khiến cho sức hút việc làm đối với ngành thang máy Singapore kém hấp dẫn
Nhấn mạnh vai trò thầm lặng của lực lượng kỹ thuật, ông Melvin Yong chia sẻ: “Trong nhiều năm, công việc của kỹ thuật viên thang máy – thang cuốn gần như vô hình, dù họ gánh trên vai trách nhiệm rất lớn: hỗ trợ người cao tuổi đi lại, giúp phụ huynh đưa xe nôi lên căn hộ, và đảm bảo hoạt động của doanh nghiệp diễn ra thông suốt giữa các tầng.”
Ở góc độ phát triển năng lực, Bộ trưởng Phát triển Quốc gia Singapore Chee Hong Tat cho biết lực lượng kỹ thuật viên hiện đã được trang bị và sử dụng nhiều công nghệ tiên tiến như hệ thống giám sát và chẩn đoán lỗi từ xa, cùng trợ lý kỹ thuật tích hợp AI.
Bộ trưởng Chee Hong Tat khẳng định: “Khi cơ sở hạ tầng già hóa và công nghệ mới liên tục xuất hiện, ngành thang máy – thang cuốn phải chủ động đổi mới để tăng khả năng chống chịu, nâng cao năng suất và nâng tầm nghề nghiệp.”
Tại Lễ vinh danh ngành thang máy – thang cuốn Singapore, 15 giám sát và chuyên viên kỹ thuật đã được trao kỷ niệm chương nhờ thành tích an toàn, năng lực lãnh đạo, tay nghề kỹ thuật, khả năng ứng dụng công nghệ và tinh thần học hỏi liên tục.
Các cá nhân được vinh danh trong hạng mục Chuyên viên giám sát theo Mô hình Tiền lương Lũy tiến.
Bắt đầu từ vị trí học việc cách đây 25 năm, anh Ganesh Prasad Vasudevan, 48 tuổi, chuyên viên xử lý sự cố tại KONE, là ví dụ điển hình về việc kỹ thuật viên ứng dụng công nghệ mới. Anh cho biết mức lương của mình đã được điều chỉnh hai lần trong ba năm nhờ Mô hình Tiền lương Lũy tiến.
Ganesh Prasad Vasudevan, 48 tuổi, chuyên viên xử lý sự cố tại KONE
Ganesh Prasad Vasudevan chia sẻ: “Hệ thống AI và giám sát từ xa rất hữu ích và dễ dùng. Trước khi đến hiện trường, chúng tôi có thể theo dõi và chẩn đoán ngay trên điện thoại. Nếu cảm biến hoặc linh kiện nào bị hỏng, chúng tôi chuẩn bị sẵn để mang theo và thay thế. Nhờ vậy giảm đáng kể các lần ngừng hoạt động.”
Nhờ áp dụng công nghệ, hiệu quả công việc của anh tăng rõ rệt: độ an toàn và độ tin cậy hệ thống tăng 20%, số sự cố giảm 20%, và tỷ lệ sửa chữa đúng ngay lần đầu tăng 30%.
Việc sử dụng điện toán đám mây và chẩn đoán hỗ trợ AI cho thấy đội ngũ kỹ thuật viên theo Mô hình Tiền lương Lũy tiến đang ngày càng thích ứng tốt với hệ thống công nghệ hiện đại và phức tạp của ngành.
Một cá nhân khác được vinh danh là anh Muhammad Zulkarnaen, 40 tuổi, chuyên viên cao cấp của Thang máy Hitachi khu vực châu Á. Mười tám năm trước, anh rẽ hướng từ nghề thợ sửa xe máy để bước vào lĩnh vực thang máy. Những năm đầu làm nghề, anh thường xuyên phải làm thêm giờ để bù đắp, cải thiện thu nhập.
Muhammad Zulkarnaen, 40 tuổi, chuyên viên cao cấp của Thang máy Hitachi khu vực châu Á
Giờ đây, khi đã là cha của ba người con, anh nhìn nhận mức thu nhập hiện tại đã phản ánh đúng hơn giá trị kỹ năng và chuyên môn mà nghề đòi hỏi. Anh được vinh danh không chỉ vì thành tích an toàn tuyệt đối, mà còn bởi vai trò dẫn dắt và huấn luyện đội ngũ 16 kỹ thuật viên bảo trì. Gặp sự cố ngắt quãng do cuộn hút phanh điện từ từ, anh đã trực tiếp hướng dẫn đội ngũ xử lý, biến tình huống thành cơ hội huấn luyện thực tế.
“Tôi có trách nhiệm truyền lại kiến thức cho họ, để họ có thể tự xử lý công việc trong tương lai mà không cần tôi có mặt. Đó là cơ hội để tôi dạy họ – điều này tốt cho họ và cũng tốt cho chính tôi”, anh Muhammad Zulkarnaen cho biết.
Chia sẻ về nghề, anh Muhammad Zulkarnaen nói: “Đây là công việc đòi hỏi kỹ năng, giống như nghề sửa ô tô – không phải ai cũng có thể chẩn đoán đúng vấn đề.”
“Nghề của chúng tôi cũng vậy: không phải ai cũng xử lý được sự cố thang máy hay thang cuốn. Vì thế, mức lương phải đủ hấp dẫn để thu hút và giữ chân người làm. Công việc này vừa đòi hỏi sức lực, vừa gây áp lực tinh thần lớn”, Muhammad Zulkarnaen chia sẻ.
Teo Soon Peng, 36 tuổi, chuyên viên thang máy – thang cuốn cấp cao tại Mitsubishi Elevator (Singapore)
Tương tự, Teo Soon Peng, 36 tuổi, chuyên viên thang máy – thang cuốn cấp cao tại Mitsubishi Elevator (Singapore), đã thể hiện kỹ năng chẩn đoán vượt trội khi ổn định hoạt động của 20 thang máy tại tòa Suntec City bằng cách truy vết sự cố về nguồn điện tòa nhà. Anh cũng góp phần nâng cao an toàn lao động bằng việc triển khai các biện pháp dây an toàn thu hồi tự động và các sàn thao tác trong hố thang.
Nhờ Mô hình Tiền lương Lũy tiến đề cao vào việc học tập liên tục, những lao động như anh Teo có cơ hội theo đuổi các chứng chỉ nâng cao ngay khi vẫn đang làm việc toàn thời gian.
Hiện tại, anh đang theo học Văn bằng Vận chuyển theo phương thẳng đứng (Vertical Transportation Diploma) – lộ trình được hỗ trợ bởi hệ thống thăng tiến dựa trên năng lực của Mô hình Tiền lương Lũy tiến, phát triển cùng Cơ quan Xây dựng Singapore (BCA) và Viện Giáo dục Kỹ thuật (ITE).
Khi được hỏi về động lực học tập thêm trong khi công việc bận rộn, anh Teo chia sẻ rất rõ ràng về yêu cầu phải luôn tiến bộ: “Thế giới đang thay đổi từng ngày, với số hóa, AI và nhiều công nghệ mới. Tôi phải liên tục nâng cấp kỹ năng. Tôi không thể bị bỏ lại phía sau. Tôi cần phải luôn tiến về phía trước.”
Với thu nhập được cải thiện, lộ trình nghề nghiệp rõ ràng và sự hỗ trợ mạnh mẽ của công nghệ hiện đại, ngành thang máy và thang cuốn Singapore đang từng bước xây dựng lực lượng lao động trẻ hơn, chuyên nghiệp hơn và bền vững hơn sau nhiều năm đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực.
Đây cũng là minh chứng cho thấy cải cách chính sách và đầu tư công nghệ có thể thay đổi toàn diện hình ảnh của một nghề kỹ thuật đặc thù, vốn lâu nay chưa được nhìn nhận đúng mức về chuyên môn và giá trị.
Thời của thợ lắp đặt, sửa chữa thang máy, thu nhập lên đến 3 tỷ đồng/năm
