TCTM – Thay vì dùng công nghệ điện từ, Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây tuyên bố sẽ ban hành sắc lệnh yêu cầu lắp đặt máy phóng hơi nước và thang nâng thủy lực trên tàu sân bay mới.
Theo trang tin quân sự The War Zone (TWZ) đưa tin ngày 29/10/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông dự định ký một sắc lệnh hành pháp buộc Hải quân Mỹ phải sử dụng máy phóng bằng hơi nước và thang nâng thủy lực trên các tàu sân bay mới.
Trong nhiều năm qua, ông Trump đã nhiều lần chỉ trích hệ thống máy phóng điện từ (EMALS – Electromagnetic Aircraft Launch System) và thang nâng vũ khí tiên tiến (AWE – Advanced Weapons Elevator) trên tàu sân bay USS Gerald R. Ford – siêu tàu sân bay mới nhất của Hải quân Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump trên tàu sân bay USS George Washington. Ảnh: Nhà Trắng
Phát biểu hôm 28/10/2025 trên tàu sân bay USS George Washington đang neo đậu ở cảng Yokosuka, Nhật Bản, Tổng thống Mỹ Trump cho biết: “Tôi đang nghiêm túc cân nhắc việc ký một sắc lệnh như vậy. Công nghệ hơi nước đã vận hành hoàn hảo trong suốt 50 năm nay và chúng ta sẽ không bao giờ gặp rắc rối nữa.”
“Hải quân đang tốn hàng tỷ USD cho các hệ thống EMALS rắc rối, mỗi khi chúng hỏng, chúng ta phải tới Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) để mời những người thông minh nhất tới sửa chữa. Trong khi đó, chúng ta chỉ cần búa và đèn khò để sửa máy phóng hơi nước, chúng hoạt động tốt, thậm chí hơn cả thiết bị mới”, Tổng thống Trump nói thêm.
Tổng thống Trump phát biểu trên tàu sân bay USS George Washington ở Nhật Bản ngày 28/10. Ảnh: AP
Như đã đề cập, đây không phải là lần đầu tiên Tổng thống Trump chỉ trích thiết kế máy phóng điện từ và thang máy nâng vũ khí thế hệ mới được trang bị cho siêu tàu sân bay lớp Ford. Ngay từ nhiệm kỳ đầu tiên, năm 2017, ông từng tuyên bố sẽ ra lệnh cho hải quân Mỹ loại bỏ hệ thống này, song chưa được thực hiện.
Các hệ thống máy phóng điện từ và thang nâng vũ khí của tàu Ford từng gặp nhiều vấn đề về độ tin cậy và bảo trì. Lãnh đạo Nhà Trắng cho rằng các công nghệ này quá tốn kém để bảo trì và không đảm bảo độ tin cậy trong môi trường tác chiến thực tế.
Một chiếc máy bay tiêm kích F/A-18F Super Hornet đang được chuẩn bị cất cánh từ tàu sân bay USS Gerald R. Ford
Thực tế, những chỉ trích của Tổng thống Mỹ không hoàn toàn sai khi nói đến máy phóng điện từ và thang nâng vũ khí của tàu Ford (ký hiệu thân tàu CVN-78). Trang tin quân sự TWZ trong nhiều năm qua cũng đã liên tục đưa tin chi tiết về các vấn đề kỹ thuật của hai hệ thống này, cũng như những khía cạnh thiết kế khác của con tàu vốn gặp nhiều trục trặc. Hải quân Mỹ đã và đang nỗ lực khắc phục, nhưng các khó khăn vẫn tồn tại, ít nhất là cho đến năm ngoái.
Hiện chưa rõ nếu sắc lệnh trên được ban hành, Hải quân Mỹ sẽ thực hiện theo hướng nào. Song, các chuyên gia quân sự đều khẳng định, sự thay đổi như vậy sẽ ảnh hưởng rất lớn tới tiến độ bàn giao các tàu sân bay mới.
“Việc thay thế hệ thống EMALS, AWE và cả thiết bị hãm đà AAG trên các tàu lớp Ford sẽ vô cùng phức tạp, tốn kém và mất thời gian. Các hệ thống này được tích hợp sâu vào kết cấu của tàu, khó có thể chỉnh sửa mà không ảnh hưởng đến toàn bộ thiết kế. Ngay cả với các tàu chưa hoàn thiện, việc quay lại dùng công nghệ cũ cũng sẽ khiến lịch trình bị đảo lộn và chi phí đội lên đáng kể”, một chuyên gia quân sự nói với trang tin quân sự TWZ.
Hải quân Mỹ muốn sở hữu ít nhất 10 tàu sân bay lớp Ford để thay thế toàn bộ mẫu hạm lớp Nimitz trong tương lai. Tuy vậy, ngoài tàu sân bay USS Gerald R. Ford đã đi vào hoạt động, tiến độ bàn giao tàu sân bay thứ 2 là USS John F. Kennedy đã bị trễ gần 3 năm. Việc Tổng thống Trump muốn thay đổi thiết kế của các mẫu hạm lớp Ford có thể tạo ra hiệu ứng dây chuyền về chi phí và tiến độ, khiến các kế hoạch của Hải quân Mỹ bị ảnh hưởng.
