TCTM – Lựa chọn thang cuốn phù hợp không chỉ đơn thuần là chọn thiết bị vận chuyển người giữa các tầng. Bài viết này phân tích cách xác định công suất thang cuốn dựa trên lưu lượng hành khách thực tế, từ đó đưa ra giải pháp tối ưu cho từng loại công trình.
Việc phân tích luồng giao thông, di chuyển của hành khách là bước quan trọng để đảm bảo hệ thống thang cuốn và băng tải chở người hoạt động hiệu quả, đáp ứng nhu cầu di chuyển của người dùng và tối ưu hóa trải nghiệm trong tòa nhà.
Chẳng hạn như, một trung tâm mua sắm thường sẽ trải qua ba thời điểm cao điểm về lưu lượng khách hàng trong một ngày. Cụ thể:
Cao điểm thứ nhất diễn ra vào đầu ngày (buổi sáng), bao gồm nhân viên, những người mua sắm sớm, khách ghé thăm quán cà phê,…
Cao điểm thứ hai là vào giờ ăn trưa, khi mọi người đến khu ẩm thực, thường nằm cố định ở 1 tầng hoặc 1 khu vực nhất định trong trung tâm mua sắm; hoặc ghé qua trung tâm mua sắm trong giờ nghỉ trưa.
Cao điểm thứ ba là sau giờ làm việc hành chính, khi phần lớn người mua sắm đến trung tâm. Sau cao điểm thứ ba, số lượng khách giảm nhanh chóng cho đến khi trung tâm đóng cửa vào ban đêm.
Mô phỏng lưu lượng giao thông tại trung tâm mua sắm mở cửa từ 8:00 sáng đến 22:00 tối.
Khác với trung tâm mua sắm có ba thời điểm cao điểm, nhà ga tàu điện ngầm tập trung vào hai khung giờ cao điểm chính: Cao điểm buổi sáng; Cao điểm buổi chiều – khi người dân di chuyển đến và đi từ nơi làm việc. Đây là hai khung giờ có lưu lượng hành khách lớn nhất trong ngày.
Mô phỏng lưu lượng giao thông tại ga tàu điện ngầm hoạt động cả ngày
Việc quan trọng đầu tiên là cần tính toán xem thang cuốn hoặc băng tải chở người phục vụ khoảng bao nhiêu người. Tiêu chuẩn EN 115-1 sử dụng số liệu về khả năng vận chuyển thực tế (số người thực sự sử dụng) thay vì lý thuyết (số người tối đa có thể chứa). Số liệu này được tính dựa trên độ rộng của bậc thang và tốc độ hoạt động của thang cuốn hoặc băng tải chở người.
Tiêu chuẩn EN 115-1 quy định chiều rộng bậc thang của thang cuốn phải nằm trong khoảng từ 580 mm đến 1100 mm. Tuy nhiên, ở châu Âu, các nhà sản xuất thường chỉ sản xuất 3 loại kích thước bậc thang phổ biến là 600 mm, 800 mm và 1000 mm. Ba kích thước này có thể được sử dụng với mọi tốc độ, góc nghiêng và độ cao của thang cuốn.
Lưu ý: Việc sử dụng xe đẩy chở hàng siêu thị và xe đẩy hành lý sẽ làm giảm năng suất khoảng 80 %.
Đối với băng tải chở người có bề rộng tấm nền lớn hơn 1.000 mm thì năng suất không tăng vì người sử dụng cần phải nắm tay vịn, độ rộng tăng thêm sẽ chủ yếu cho phép sử dụng xe đẩy chở hàng siêu thị và xe đẩy hành lý.
Lưu ý:
Khi thực hiện các phép tính về công suất vận chuyển, cần lưu ý rằng không phải lúc nào thang cuốn cũng có thể hoạt động ở mức tải 100%. Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến khả năng này bao gồm:
– Hành khách thường để trống ít nhất một bậc thang giữa họ và người phía trước: Đây là một hành vi phổ biến, đặc biệt là ở những nơi công cộng, nơi mọi người muốn duy trì một khoảng cách cá nhân nhất định.
– Khi tốc độ định mức tăng lên, lượng hành khách sẽ giảm xuống vì mất nhiều thời gian do dự để bước lên thang cuốn
Để tính toán chính xác khả năng vận chuyển của thang cuốn hoặc băng tải chở người, cần xem xét các yếu tố thực tế như khoảng cách giữa hành khách, tốc độ di chuyển,… thay vì chỉ dựa vào các con số lý thuyết. Việc bỏ qua các yếu tố này có thể dẫn đến đánh giá quá cao khả năng vận chuyển thực tế của hệ thống thang.
Có rất nhiều phân khúc/loại hình tòa nhà khác nhau, mỗi loại hình đều có những yêu cầu riêng về vận chuyển người và những nhu cầu đặc thù. Do đó, trước khi quyết định lựa chọn thang cuốn hoặc băng tải chở người, việc nhận thức được sự khác biệt chính giữa các loại tòa nhà là vô cùng quan trọng.
Chẳng hạn như, trong môi trường giao thông công cộng, thang cuốn cần hoạt động ổn định và liên tục để tránh gây gián đoạn cho hành khách. Do đó, độ tin cậy và khả năng vận hành bền bỉ của sản phẩm là yếu tố quan trọng nhất.
Thang cuốn trong phân khúc này cần có khả năng thích ứng với nhiều điều kiện môi trường khác nhau, từ trong nhà, bán ngoài trời (có mái che) đến hoàn toàn ngoài trời, chịu được tác động của thời tiết.
Vật liệu cần có độ bền cao, chịu được tải trọng lớn và chống chịu tốt với các yếu tố môi trường như mưa, nắng, bụi bẩn. Đặc biệt là các giải pháp hỗ trợ người khuyết tật như người khiếm thị (ví dụ: gạch lát dẫn đường, âm thanh báo hiệu).
Đối với phân khúc bán lẻ cao cấp, đặc biệt là các trung tâm thương mại, thang cuốn không chỉ là phương tiện di chuyển mà còn là một phần của trải nghiệm mua sắm. Vì vậy, ngoài độ tin cậy, tính thẩm mỹ (thiết kế hiện đại, sang trọng, phù hợp với không gian chung,…) và các yếu tố khác cũng được đặc biệt chú trọng.
Ngược lại, trong phân khúc bán lẻ phổ thông, nơi tập trung số lượng hàng hóa lớn và giá cả cạnh tranh, nhà đầu tư thường quan tâm tới băng tải nghiêng hơn là thang cuốn có bậc để khách hàng có thể di chuyển xe đẩy dễ dàng hơn. So với phân khúc cao cấp, tính thẩm mỹ không được đặt lên hàng đầu
Nhìn chung, việc lựa chọn thang cuốn phù hợp không chỉ đơn giản là chọn một thiết bị vận chuyển người giữa các tầng. Điều quan trọng là phải hiểu rõ đặc điểm của từng loại tòa nhà và nhu cầu di chuyển của người sử dụng. Không phải tất cả các tòa nhà đều có thể được phân loại đơn giản là thương mại hay cơ sở hạ tầng.
