Với các khu vực có địa hình dốc, các tòa nhà cao so với bề mặt chung thì việc xây dựng bậc thang vẫn là hạn chế tiếp cận địa hình đối với người khuyết tật, người cao tuổi. Khi đó, thang cuốn ngoài trời phát huy tối đa khả năng tiếp cận địa hình này. Thậm chí, thang cuốn ngoài trời không chỉ được lắp đặt tại vị trí có khoảng cách ngắn như trong khu vực dân cư, đây cũng là một giải pháp được lựa chọn để thúc đẩy du lịch tại các vùng đồi núi.
Thành phố Calpe (Tây Ban Nha) đã lên kế hoạch để xây dựng thêm 2 thang cuốn ngoài trời, dự kiến chi phí là gần 1 triệu EUR (gần 26 tỉ VNĐ). Dự án này đã kêu gọi tài trợ từ các đơn vị ở Avenida Gabriel Miró, các trung tâm thương mại của thành phố và tại Avenida Masnou.
Hai chiếc thang cuốn ngoài trời này sẽ được đặt tại những đoạn dốc nhất của Gabriel Miró và Masnou với mục đích cải thiện khả năng tiếp cận cho những cư dân lớn tuổi, người đi mua sắm và những người tham quan các di tích lịch sử tại Casa de Cultura và Trung tâm Hành chính tại đây. Đó là chia sẻ từ đại diện Hội đồng Văn hóa và Tái sinh Khu Phố Cổ của Calpe.
Calpe nhìn từ trên cao – Ảnh: Bjørn Christian Tørissen
Khác với thang máy, thang cuốn là một phương tiện di chuyển với không gian mở, được dùng phổ biến tại các trung tâm thương mại, sân bay, tòa nhà cao tầng. Đây có thể coi là ưu điểm để ứng dụng trong không gian ngoài trời với những khu vực có địa hình dốc đứng. Tuy nhiên, mô hình này chưa phổ biến trên thế giới, có thể đã đến lúc thiết bị này xứng đáng được nhìn nhận như một giải pháp tiếp cận không gian ngoài trời cho người cao tuổi, người khuyết tật và gia tăng tiện ích công cộng.
Nếu như San Francisco có cáp treo, Na Uy có thang máy dành cho xe đạp, thì một trong những giải pháp ở Hong Kong chính là hệ thống thang cuốn. Do đặc điểm địa lý và đất đai chật hẹp, Hong Kong đã sớm thiết kế hệ thống thang cuốn với mục đích ban đầu là cải thiện tình hình giao thông, trở thành phương tiện di chuyển cho người dân. Theo thời gian, hệ thống thang cuốn này lại trở thành nét khác biệt so với các thành phố khác của xứ Cảng Thơm.
Hệ thống thang cuốn này xuất hiện từ năm 1993, được coi là giải pháp tình thế cho tình trạng tắc nghẽn giao thông lớn trong đô thị. Hệ thống này gồm 20 thang cuốn, 3 lối di chuyển, kết nối với mặt đất bằng cầu vượt cho người đi bộ và 14 lối vào. Tổng chi phí cho hệ thống này là 30 triệu USD (khoảng 686 tỉ đồng), thời gian di chuyển toàn hệ thống là 20 phút cho tổng chiều dài 800m. Đây được coi là hệ thống thang cuốn ngoài trời có mái che dài nhất thế giới cho đến nay.
Trên trục đường của thang cuốn, khu phố Soho đã trở thành một trong những điểm đến lý tưởng cho cuộc sống về đêm. Với khách du lịch, thang cuốn ngoài trời là phương tiện hữu ích giúp bạn được thỏa sức hòa mình vào nhịp sống hổi hả của người dân địa phương, tới thăm các bảo tàng, khu vui chơi, hàng quán, mà không phải trả chi phí quá cao như nhiều nơi khác. Hệ thống thang cuốn này cũng đã xuất hiện trong nhiều bộ phim điện ảnh như một biểu tượng của Hong Kong như Chungking Express, The Dark Knight Rises,…
Cảnh quay tại thang cuốn ngoài trời trong phim Chungking Express
Với các khu vực có địa hình dốc, các tòa nhà cao so với bề mặt chung thì việc xây dựng bậc thang vẫn là hạn chế tiếp cận địa hình đối với người khuyết tật, người cao tuổi. Khi đó, thang cuốn ngoài trời phát huy tối đa khả năng tiếp cận địa hình này. Thậm chí, thang cuốn ngoài trời không chỉ được lắp đặt tại vị trí có khoảng cách ngắn như trong khu vực dân cư, đây cũng là một giải pháp được lựa chọn để thúc đẩy du lịch các vùng đồi núi.
Một chiếc thang cuốn được xây dựng trong hẻm núi Enshi tại Hồ Bắc (Trung Quốc) với chiều dài 688m đã trở thành một bước đột phá trong ngành du lịch. Nếu như các hệ thống cáp treo phần nào làm ảnh hưởng đến cảnh quan tại các khu thắng cảnh hoặc vẫn còn hạn chế đối với những người sợ độ cao, thì thang cuốn ngoài trời tại đây đã giải quyết triệt để các vấn đề đó.
Hệ thống thang cuốn ngoài trời tại đây được xây dựng phần mái theo phong cách lợp ngói cổ xưa, nhìn như một lối đi cổ kính làm gia tăng vẻ đẹp cảnh quan của vùng núi non này. Hệ thống thang này có thể vận chuyển 7000 người một lúc, chỉ với 18 phút di chuyển suốt chiều dài của hệ thống thang cuốn ngoài trời này, du khách có thể chiêm ngưỡng khung cảnh tự nhiên một cách thoải mái và dễ dàng nhất.
Đây chắc hẳn là một giải pháp tiếp cận địa hình mang tính bền vững, đặc biệt là tại Việt Nam với địa hình trung du, nhiều cảnh quan đồi núi đẹp, tại các khu dân cư, thành phố lớn cũng có nhiều chênh lệch về độ cao.
