Dù mới chỉ bước vào mùa mưa nhưng nhiều công ty cung cấp dịch vụ bảo trì, bảo dưỡng thang máy cho biết họ nhận được rất nhiều cuộc gọi từ khách hàng đề nghị tư vấn về tình trạng ngập nước giếng thang.
Độc giả: Gia đình tôi mới xây nhà và lắp đặt thang máy từ đầu năm nay. Do thiếu kinh nghiệm trong thiết kế nên qua nay trời mưa lớn đã làm nước tràn vào thang máy. Xin hỏi như vậy có gây hỏng hóc thang của gia đình tôi hay không? Một độc giả tại Ninh Bình gửi câu hỏi tới tòa soạn.
Tạp chí Thang máy: Đây có lẽ là câu hỏi băn khoăn của không ít độc giả khi thang máy gặp sự cố do ngập nước. Việc ngập nước trong giếng thang máy có thể gây chập cháy điện, hỏng hóc hệ thống truyền động hay hao mòn linh kiện, thiết bị. Tạp chí Thang máy sẽ cung cấp cho độc giả một số lời khuyên để giảm thiểu những rủi ro cho thang máy khi mùa mưa bão đến gần.
Thực tế, tại Việt Nam, thời tiết nhiệt đới gió mùa khiến cả hai miền Nam – Bắc đều có mùa mưa kéo dài, tình trạng ngập nước, lũ lụt thường xuyên xảy ra. Theo ý kiến các chuyên gia thang máy thì thường có các nguyên nhân sau đây dễ dẫn đến hiện tượng ngập nước thang máy:
– Thời tiết: Vào mùa mưa, hiện tượng mưa lớn, mưa kéo dài gây ngập úng tạm thời hay thậm chí là ngập lụt nhiều ngày rất dễ xảy ra làm ngập nước thang máy.
– Vị trí xây thang máy: Vị trí lắp đặt không phù hợp, không lường trước các sự cố ngập lụt, xây thang máy gần khu vực nhà vệ sinh, lắp đặt hệ thống nước gần khu vực thang máy,… đều có thể gây ra hiện tượng ngập nước thang máy.
– Chống thấm thang máy chưa hiệu quả: Khi thi công đào giếng thang máy, vấn đề chống thấm cho thang máy chưa hiệu quả có thể khiến nước ngầm ảnh hưởng đến hố pit thang gây nên sự cố nước nhỏ giọt, hố pit thang máy bị ẩm,…
– Rò nước từ hệ thống cứu hỏa: Cũng có tình huống do có sự cố liên quan đến cứu hộ cứu hỏa mà có nguồn nước rò rỉ vào hệ thống thang máy.
– Vệ sinh, lau rửa nhà cửa: Đây cũng là một trong các lý do khiến giếng thang máy bị nước xâm nhập nếu người sử dụng không lưu ý.
Các nguyên nhân trên đều có thể gây ra hiện tượng ngập úng hoặc ẩm ướt cho giếng thang máy, trực tiếp ảnh hưởng đến linh kiện, thiết bị của thang máy. Thang máy là thiết bị có hệ thống điện, hệ thống truyền động cần môi trường khô ráo để tránh chập cháy, hỏng hóc. Ngoài ra các linh kiện, thiết bị của thang máy hầu hết đều có chất liệu kim loại, dễ bị ăn mòn, hư hỏng trong môi trường ẩm, úng
– Trang bị hệ thống cảnh báo ngập nước: Hiện nay đã có những công nghệ hiện đại như hệ thống cảnh báo ngập nước FDS (Flood Detection System). Nguyên lý hoạt động của các hệ thống này là khi có nước bị rò rỉ hoặc khách hàng quên không khoá van nước làm nước tràn vào thang máy thì hệ thống sẽ cảnh báo đến khách hàng, đồng thời tự động đưa cabin từ tầng thấp lên tầng cao hơn để tránh ngập nước, gây ra chập điện, rò rỉ điện.
– Đưa cabin thang máy lên tầng cao: Nếu không có hệ thống cảnh báo tự động thì người dùng cũng nên đưa cabin thang máy lên tầng cao ngay từ khi nước chưa ngập giếng thang. Người dùng nên đưa thang máy lên tầng cao nhất hoặc ít nhất là tầng 2 trở lên, giúp cabin lên càng cao khỏi mặt đất càng tốt để tránh bị ngập nước hoặc ẩm do hơi nước.
– Không sử dụng thang máy khi thiết bị đang ngập nước: Tuyệt đối không bấm nút gọi thang. Sử dụng thang máy trong lúc này không khác gì việc chúng ta tự làm hỏng thiết bị thang máy của chính mình và có nguy cơ gây nguy hiểm cho bản thân.
– Ngắt điện toàn bộ thang máy: Trước khi ngắt điện cần đảm bảo không còn ai ở trong cabin thang. Đây là động thái giữ an toàn cho thiết bị tránh bị sự cố chập, cháy điện khi mưa lớn, sấm chớp có thể ảnh hưởng dòng điện hoặc có nước xâm nhập.
Lưu ý: Một số thang máy được cài đặt chế độ cứu hộ tự động (ARD, SRS,…), cabin thang sẽ được đưa về tầng thấp nhất trong trường hợp bị cắt điện đột ngột. Trong trường hợp này, khi ta ngắt điện thang máy như hướng dẫn phía trên, thang máy sẽ tự động sử dụng nguồn điện dự phòng từ Bộ lưu điện UPS (Uninterruptible Power Supply) để đưa thang về tầng thấp nhất. Vậy nên, bên cạnh việc ngắt điện thang thì phải ngắt cả nguồn điện dự phòng (tắt cầu dao cứu hộ) để tránh tình trạng “thang máy ngập nước chết chìm” dù đã thực hiện phương án bảo vệ theo chỉ dẫn.
– Thực hiện hút nước ra khỏi cabin thang máy: Tránh để thang máy ngập nước quá lâu. Nếu cần thiết, hãy nhờ tới sự hỗ trợ của đơn vị bảo trì, bảo dưỡng thang máy để có cách xử lý kịp thời và chính xác nhất.
– Kiểm tra tình trạng thang: Sau khi nước rút, cần phải gọi nhân viên kỹ thuật thang máy đến kiểm tra toàn bộ thang trước khi đưa thang trở lại hoạt động bình thường.
Khi có hiện tượng nước ngập thang máy, người sử dụng/quản lý thang máy cần liên hệ bộ phận kỹ thuật bảo trì, bảo dưỡng thang máy đến xử lý và kiểm tra trước khi vận hành lại thang máy. Theo chuyên gia Viện kỹ thuật ứng dụng Thang máy, quy trình xử lý của bộ phận kỹ thuật sẽ gồm các bước:
Bước 1: Kiểm tra nguồn điện và các thao tác đã hướng dẫn người sử dụng (ngắt nguồn điện, đưa cabin lên cao, che chắn,…). Nếu người sử dụng chưa thực hiện thì thực hiện ngay lập tức.
Bước 2: Kiểm tra nguyên nhân, vị trí nước xâm nhập, hiện trạng giếng thang (ngập úng, ẩm ướt, đã khô ráo,…).
Bước 3: Xử lý nguyên nhân nước xâm nhập, rò rỉ; xử lý nước còn đọng, úng trong giếng thang.
Bước 4: Kiểm tra linh kiện (lau khô, sấy, hong khô tự nhiên,…).
Bước 5: Đo, kiểm tra linh kiện trước khi mở điện lại để vận hành (kiểm tra nguội).
Bước 6: Kiểm tra vận hành sau khi mở điện lại.
Khi thực hiện đầy đủ các bước trên sẽ giúp cho thang máy hạn chế tối đa những rủi ro trong mùa mưa, tiết kiệm không ít các chi phí sửa chữa và thay thế thiết bị hư hại, hao mòn do nước./.
