Trong hai ngày vừa qua (1/6 – 2/6/2025), nhiều nơi tại miền Bắc, Trung Bộ đã xảy ra nắng nóng gay gắt, trong đó nền nhiệt Hà Nội liên tục ghi nhận nắng nóng trên 40 độ C.

Thậm chí, vào 12 giờ trưa ngày 2/6, nhiệt kế đặt trên mặt đường nhựa tại khu vực Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục chỉ mức 48°C, đánh dấu những ngày nắng nóng nhất tại thủ đô kể từ đầu mùa hè năm nay.

Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục lúc 12 giờ trưa 2/6, nhiệt kế chỉ 48 độ C.

Nắng nóng kết hợp với độ ẩm không khí thấp và không có gió đã tạo cảm giác vô cùng oi bức. Càng về chiều, nhiệt độ cảm nhận càng tăng cao khi hơi nóng bốc lên từ các bề mặt bê tông và mặt đường.

Hiện tượng thời tiết cực đoan không chỉ gây khó khăn trong sinh hoạt, lao động của người dân mà còn khiến nhiều thang máy tại các khu vực nắng nóng tạm ngừng hoạt động hoặc gặp sự cố.

Ông Nguyễn Thanh Phong – Chuyên gia từ Trung tâm Ứng cứu Khẩn cấp của Hiệp hội Thang máy Việt Nam, cho biết: “Có trường hợp một số thang máy được trang bị cảm biến quá nhiệt, tự động dừng để bảo vệ thiết bị. Đáng lo ngại là nhiều trường hợp khác lại không có cảm biến, hoặc có nhưng không được kết nối với bộ điều khiển, khiến thang máy phải liên tục hoạt động trong điều kiện quá nhiệt.”

Vị chuyên gia cảnh báo, thang máy hoạt động quá nhiệt sẽ gây ra tình trạng hao mòn, hỏng hóc các thiết bị, dẫn đến các sự cố nghiêm trọng, thậm chí chập cháy, gây tốn kém chi phí sửa chữa và làm giảm đáng kể tuổi thọ toàn hệ thống.

Theo ông Nguyễn Thanh Phong, để đảm bảo các thiết bị và linh kiện thang máy hoạt động đúng chức năng và bền bỉ, nhiệt độ phòng máy phải được duy trì trong khoảng tiêu chuẩn từ +5°C đến +40°C. Khi nhiệt độ các thiết bị vượt quá ngưỡng hoạt động cho phép thì cabin phải dừng tại tầng dừng để hành khách có thể ra khỏi cabin và hoạt động trở lại khi thiết bị quay trở về nhiệt độ bình thường.

Thực tế những ngày qua cho thấy, chỉ một số ít thang máy cao cấp được trang bị đầy đủ các loại cảm biến nhiệt cho động cơ, biến tần, bo mạch điều khiển và tủ điện. Tất cả các hệ thống cảm biến này đều được bộ điều khiển trung tâm giám sát và đọc giá trị liên tục. Khi các giá trị nhiệt độ vượt ngưỡng cho phép, thang máy sẽ lập tức tạm dừng hoạt động cho đến khi nhiệt độ thiết bị trở về mức bình thường mới có thể khởi động lại.

Tủ điện báo quá nhiệt và thang máy tự động dừng hoạt động, đảm bảo an toàn vận hành và thiết bị (Clip: Chuyên gia cung cấp)

Việc thang máy được trang bị đầy đủ và kích hoạt chức năng cảm biến quá nhiệt là yếu tố then chốt giúp các linh kiện thiết bị hoạt động đúng chức năng, tránh hư hại nghiêm trọng khi đối mặt với điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Thậm chí, một số dòng thang máy nhập khẩu còn được trang bị Hệ thống chống can thiệp (PAC – Prevention Access Controller) để ngăn chặn việc tự ý tắt/bật chế độ bảo vệ quá nhiệt, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho thiết bị.

Nhiều trường hợp phòng máy chứa nhiều động cơ thang máy nhưng chỉ được thông gió tự nhiên hoặc bẳng quạt thông gió có thể gây nên tình trạng quá nhiệt phòng máy trong cao điểm nắng nóng mùa hè

Chuyên gia Nguyễn Thanh Phong cũng đặc biệt lưu ý rằng: “Các chủ đầu tư, nhà thầu thiết kế/xây dựng, cũng như các bên liên quan cần đặc biệt chú trọng tới vấn đề làm mát phòng máy thang máy ngay từ giai đoạn thiết kế và xây dựng ban đầu. Việc này là cần thiết để phòng ngừa và ngăn chặn tình trạng thang máy dừng hoạt động, từ đó bảo vệ độ tin cậy và kéo dài tuổi thọ của các linh kiện, thiết bị thang máy.”

Mặc dù đây là một vấn đề vô cùng cần thiết và có ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn và hiệu quả hoạt động của thang máy, nhưng thực tế cho thấy vẫn chưa nhận được nhiều sự quan tâm và chú ý đúng mức từ các chủ đầu tư và chủ sở hữu thang máy.

Cẩm nang thiết kế thang máy: Nhiệt lượng thải ra trong phòng máy theo loại thang

Cẩm nang thiết kế thang máy: Cách đảm bảo nhiệt độ phòng máy tiêu chuẩn cho thang máy