TCTM – Tại Tọa đàm Quốc tế: Lấy ý kiến Dự thảo Tiêu chuẩn Quốc gia ngành thang máy, diễn ra ngày 4/12/2025 trong khuôn khổ Triển lãm Vietnam Elevator Expo 2025, ông Hyoung Soon Choi, Trưởng ban An toàn – Cơ quan An toàn Thang máy Hàn Quốc (KoELSA), đã chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn trong quản lý an toàn thang máy tại Hàn Quốc, với trọng tâm là cách tiếp cận toàn diện dựa trên vòng đời thiết bị.
Mở đầu tham luận, ông Hyoung Soon Choi cho biết, tính đến tháng 8/2025, Hàn Quốc đang vận hành 879.610 thang máy. Đáng chú ý, khoảng 90% trong số này là thang chở khách, và gần 70% được lắp đặt tại các khu chung cư và công trình công cộng. Những con số này cho thấy thang máy đã trở thành một bộ phận không thể tách rời của hạ tầng đô thị, gắn bó trực tiếp với sinh hoạt hằng ngày của người dân.
Từ thực tiễn đó, an toàn thang máy tại Hàn Quốc được xác định không chỉ là vấn đề kỹ thuật, mà là nội dung liên quan trực tiếp đến an toàn cộng đồng và chất lượng sống đô thị.
Để bảo đảm an toàn thang máy trong bối cảnh mật độ sử dụng cao, Hàn Quốc đã xây dựng và không ngừng hoàn thiện mô hình quản lý an toàn mang tính hệ thống, được quy định riêng trong Luật An toàn Thang máy. Mô hình này cho phép giám sát toàn diện vòng đời thiết bị, từ thiết kế, lắp đặt – sử dụng – bảo trì, sửa chữa – thay thế, tháo dỡ.
Hệ thống quản lý được thiết kế với sự phân định rõ ràng về vai trò và trách nhiệm giữa các chủ thể liên quan, bao gồm Chính phủ, KoELSA, chủ sở hữu tòa nhà và đơn vị bảo trì.
Ông Hyoung Soon Choi, Trưởng ban An toàn – Cơ quan An toàn Thang máy Hàn Quốc (KoELSA)
Theo đó, Chính phủ chịu trách nhiệm ban hành chính sách và khung pháp luật về an toàn thang máy. KoELSA là cơ quan chuyên môn tổ chức thực hiện các quy định này thông qua:
– Chứng nhận an toàn đối với các linh kiện an toàn trước khi lắp đặt;
– Kiểm định nghiệm thu trước khi thang máy được đưa vào sử dụng;
– Kiểm định định kỳ hằng năm trong quá trình vận hành;
– Kiểm định an toàn chuyên sâu, đặc biệt áp dụng cho thang máy có tuổi đời trên 15 năm.
Bên cạnh đó, chủ sở hữu tòa nhà có trách nhiệm quản lý an toàn thang máy tại công trình, bao gồm mua bảo hiểm trách nhiệm, báo cáo tai nạn, sự cố, và tổ chức tự kiểm tra định kỳ, thường được giao cho đơn vị bảo trì thực hiện hàng tháng.
Một trong những điểm nhấn quan trọng trong tham luận là mô hình Trung tâm Dữ liệu Thang máy Quốc gia do KoELSA xây dựng và vận hành. Trung tâm này cho phép quản lý tập trung toàn bộ thông tin liên quan đến thang máy, bao gồm: chứng nhận an toàn, địa điểm lắp đặt, chủ sở hữu, thông số kỹ thuật, lịch sử kiểm tra – bảo trì, cũng như năng lực và phạm vi hoạt động của các công ty bảo trì…
Theo Trưởng ban An toàn KoELSA, mỗi thang máy tại Hàn Quốc được cấp một mã số định danh riêng. Khi xảy ra sự cố, chỉ cần nhập mã số này, hệ thống sẽ ngay lập tức cung cấp vị trí, thông số kỹ thuật và phương án cứu hộ, giúp rút ngắn thời gian phản ứng và nâng cao hiệu quả cứu nạn.
Hệ thống cũng liên tục thu thập dữ liệu về sự cố, tai nạn và lịch sử bảo trì – sửa chữa, từ đó hình thành cơ sở dữ liệu phục vụ phân tích, dự báo rủi ro và cảnh báo sớm. Thông qua quản lý dữ liệu tập trung, KoELSA bảo đảm các hoạt động kiểm định và giám sát an toàn được thực hiện chặt chẽ trong suốt quá trình vận hành thang máy.
Cũng tại tọa đàm, đại diện KoELSA cho biết cơ quan này gần đây đã phát triển và đưa vào vận hành nền tảng thang máy thông minh, ứng dụng công nghệ số và IoT, hiện đang được triển khai thí điểm cho 469 thang máy tại 200 cơ sở công lập.
Theo đó, bên trong thang máy được lắp đặt thiết bị IoT và camera thông minh để thu thập dữ liệu theo thời gian thực. Dữ liệu này được truyền về nền tảng quản lý trung tâm, phân tích và chuyển kịp thời đến đội ngũ quản lý và bảo trì.
Ví dụ điển hình là hệ thống cảnh báo khẩn cấp, khi phát hiện có người bất tỉnh trong thang máy, hệ thống sẽ tự động gửi thông báo tới đội cứu hộ. Trước đây, việc phát hiện sự cố chủ yếu phụ thuộc vào con người, do đó dễ bỏ lỡ “thời gian vàng” cứu hộ. Hệ thống mới giúp giảm thiểu đáng kể rủi ro này.
Về mặt tiêu chuẩn kỹ thuật, Trưởng ban An toàn KoELSA cho biết trong giai đoạn đầu, Hàn Quốc chủ yếu sử dụng tiêu chuẩn thang máy JIS của Nhật Bản. Sau đó, quốc gia này duy trì cơ cấu hỗn hợp, quản lý riêng với tiêu chuẩn EN của châu Âu cho thang máy không phòng máy.
Đến tháng 3/2012, Hàn Quốc chính thức áp dụng toàn diện tiêu chuẩn EN, hợp nhất với hệ thống hiện có. Tiếp đó, vào năm 2019, một đợt cải cách toàn diện lần thứ hai được triển khai, và đến nay hệ thống tiêu chuẩn thang máy tại Hàn Quốc được vận hành thống nhất theo EN 81-20 và EN 81-50.
Toàn cảnh Tọa đàm Quốc tế: Lấy ý kiến Dự thảo Tiêu chuẩn Quốc gia ngành thang máy Việt Nam
Về mô hình xây dựng hệ thống tiêu chuẩn, ông Hyoung Soon Choi cho biết KoELSA là cơ quan trực thuộc Bộ Hành chính và An ninh Hàn Quốc. Trong đó, việc xây dựng chính sách và quy định pháp lý về an toàn thang máy do Bộ trực tiếp phụ trách, còn hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia được quản lý theo cơ chế chung do Cơ quan Tiêu chuẩn Kỹ thuật Quốc gia KAST điều phối, nhằm phát triển và duy trì các tiêu chuẩn trong từng lĩnh vực chuyên ngành.
Hệ thống tiêu chuẩn này được vận hành theo mô hình Cơ quan Hợp tác Phát triển Tiêu chuẩn (COSD), theo đó mỗi lĩnh vực ngành nghề sẽ có một cơ quan được chỉ định để trực tiếp xây dựng và quản lý tiêu chuẩn kỹ thuật tương ứng.
Riêng trong lĩnh vực thang máy, KoELSA được chỉ định là cơ quan COSD, chịu trách nhiệm phát triển, quản lý và cập nhật các tiêu chuẩn quốc gia KS liên quan đến thang máy tại Hàn Quốc. Hiện nay, Hàn Quốc đang quản lý 68 tiêu chuẩn quốc gia KS trong lĩnh vực thang máy,và 45 tiêu chuẩn quốc tế ISO, góp phần xây dựng một môi trường di chuyển an toàn, hiện đại và bền vững cho người dân Hàn Quốc.
Cơ quan An toàn Thang máy Hàn Quốc (KoELSA) – là đơn vị trực thuộc Bộ Hành chính và An ninh Hàn Quốc, được thành lập vào năm 2016 theo Luật Quản lý An toàn Thang máy. KoELSA được hình thành trên cơ sở hợp nhất hai tổ chức kiểm định trước đây của Hàn Quốc (KESI và KEST), với mục tiêu xây dựng một hệ thống quản lý an toàn thang máy tập trung, thống nhất và hiệu quả hơn.
Trụ sở chính của KoELSA đặt tại thành phố Jinju, tỉnh Gyeongsang Nam, cùng mạng lưới 7 văn phòng khu vực và 42 chi nhánh trên toàn quốc, với quy mô khoảng 1.800 nhân viên. KoELSA giữ vai trò trung tâm trong quản lý nhà nước, lập kế hoạch và giám sát an toàn thang máy trên phạm vi toàn quốc.
Không chỉ thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, kiểm định và giám sát an toàn thang máy, KoELSA còn vận hành các đơn vị kỹ thuật chuyên môn như: Viện Kỹ thuật An toàn Thang máy – nơi nghiên cứu, phát triển công nghệ và tiêu chuẩn quốc gia; Viện Phát triển Nhân lực – phụ trách đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ kỹ thuật và cán bộ an toàn.
Song song với các nhiệm vụ quản lý, KoELSA còn thúc đẩy hợp tác quốc tế, trao đổi kỹ thuật, giáo dục cộng đồng, tư vấn chuyên môn, và triển khai nhiều hoạt động nghiên cứu – phát triển nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả và độ an toàn của hệ thống thang máy phục vụ người dân Hàn Quốc.
[Ảnh] Toàn cảnh Tọa đàm Quốc tế: Lấy ý kiến Dự thảo Tiêu chuẩn Quốc gia ngành thang máy Việt Nam
Dự thảo TCVN mới về thang máy: Xây dựng nền tảng an toàn suốt vòng đời thiết bị
