TCTM – Khi đi mua một căn nhà có thang máy riêng, phần lớn người mua thường chỉ chú ý đến vị trí, kiến trúc, nội thất hay cách bố trí không gian, mà quên mất yếu tố quan trọng bậc nhất: kiểm tra tình trạng thang máy.
Thực tế, không ít căn nhà cũ được “tân trang” bên ngoài nhưng kết cấu bên trong đã xuống cấp. Những vết nứt ở cột, dầm chỉ được trám xi măng để che lấp; cầu thang rung lắc, hư hỏng đều phản ánh chất lượng thi công kém. Nếu bỏ qua, người mua có thể phải đối diện với những khoản chi khổng lồ cho sửa chữa về sau.
Tương tự, thang máy gia đình – một tiện ích giúp gia tăng giá trị bất động sản, cải thiện khả năng tiếp cận và sự tiện nghi – cũng tiềm ẩn rủi ro nếu không được kiểm tra kỹ lưỡng. Một hệ thống thang máy không được đánh giá đúng cách có thể trở thành “quả bom nổ chậm” về chi phí và an toàn.
Hiện nay, thang máy đã trở thành một trong những tiêu chí quan trọng khi người mua cân nhắc lựa chọn nhà ở.
Một cuộc kiểm định, đánh giá chuyên nghiệp trước khi ký hợp đồng mua nhà sẽ giúp người mua nắm chắc tình trạng thang máy, đảm bảo hệ thống an toàn, vận hành tốt và tuân thủ các quy định hiện hành, tránh những khoản chi lớn cho vấn đề sửa chữa thang máy ngoài dự kiến trong tương lai.
Khác với thang máy thương mại, thang máy lắp đặt trong các nhà ở tư nhân, biệt thự riêng không phải lúc nào cũng chịu sự giám sát chặt chẽ về bảo trì, bảo dưỡng hay kiểm định định kỳ. Điều đó đồng nghĩa với việc các rủi ro, hư hỏng kỹ thuật và nguy cơ mất an toàn rất dễ bị bỏ sót.
Một cuộc kiểm tra, đánh giá chuyên sâu sẽ giúp người mua nhận diện rõ:
– Nguy cơ mất an toàn: Xem xét thang máy có vận hành đúng chuẩn và đáp ứng yêu cầu an toàn hay không.
– Hao mòn cơ khí: Phát hiện những linh kiện đã xuống cấp cần sửa chữa hoặc thay mới.
– Vấn đề pháp lý, tiêu chuẩn: Đảm bảo thang máy tuân thủ các quy chuẩn an toàn quốc gia và quốc tế.
– Chi phí tiềm ẩn: Ước lượng được khoản chi cho việc bảo trì, sửa chữa, nâng cấp trong tương lai.
Để xác định đúng giá trị thực và tình trạng an toàn của một hệ thống thang máy gia đình, chuyên gia sẽ tiến hành kiểm định dựa trên nhiều hạng mục. Quy trình này bắt đầu từ việc xem xét hồ sơ, xuất xứ cho đến đánh giá cơ khí, an toàn và chất lượng vận hành.
Đây là bước đánh giá quan trọng nhằm đảm bảo tính minh bạch và xuất xứ của thiết bị cũng như toàn bộ hệ thống thang máy, giúp người mua nắm rõ “lý lịch” của thang máy, từ đó có cơ sở xác định giá trị thực và dự đoán chi phí duy trì trong tương lai. Chuyên gia thang máy sẽ thực hiện đánh giá:
– Kiểm tra lý lịch thang máy; bộ chứng từ hàng hóa (CO, CQ, giấy chứng nhận hợp quy…); hồ sơ kiểm định; hồ sơ lắp đặt, nhật ký bảo trì,…
– Xác minh nguồn gốc, xuất xứ thang máy và các linh kiện, thiết bị chính, tránh tình trạng hàng giả hàng nhái.
Nhiều thang máy, thiết bị được gắn nhãn thương hiệu lớn như Mitsubishi, Fujitec,… nhưng trên thực tế lại là hàng giả, hàng nhái. Trong ảnh: Thang máy giả Mitsubishi trong vụ việc Công ty Hùng Quang bán thang máy giả cho Công ty Vạn Lộc Phát hồi năm 2018.
Chuyên gia sẽ đối chiếu sự tương quan giữa thống số kỹ thuật lắp đặt thực tế với khuyến nghị nhà sản xuất (nếu có) và quy chuẩn kỹ thuật QCVN 02:2019/BLĐTBXH yêu cầu về an toàn lao động đối với thang máy. Đồng thời phát hiện các hư hỏng cơ bản như biến dạng ở cáp treo, ray dẫn hướng, puli, đối trọng, bảng điện…
– Đối chiếu thông số kỹ thuật lắp đặt thực tế với khuyến nghị nhà sản xuất và QCVN 02:2019/BLĐTBXH yêu cầu về an toàn lao động đối với thang máy
– Kiểm tra giếng thang để phát hiện nứt gãy, biến dạng, rỉ sét hoặc vật cản có thể ảnh hưởng đến hành trình của cabin.
– Đánh giá tình trạng ray dẫn hướng, đối trọng, cáp tải/cáp treo về độ mòn, độ căng và sự cố lệch ray.
– Kiểm tra động cơ, hệ thống phanh và hệ thống thủy lực (nếu là thang máy thủy lực) nhằm đánh giá khả năng hoạt động, tránh sự cố dừng đột ngột hoặc mất kiểm soát.
Không chỉ với nhà ở tư nhân, khi mua căn hộ chung cư, người mua cũng cần chú ý đánh giá hệ thống thang máy, bởi đây là “thước đo” phản ánh chất lượng bảo trì, bảo dưỡng cũng như mức độ quan tâm của ban quản lý đối với sự an toàn và tiện nghi của cư dân.
Mục đích của việc kiểm tra này là đảm bảo các tính năng bảo vệ người dùng trong trường hợp xảy ra sự cố, giúp người dùng thoát hiểm an toàn hoặc liên lạc được với bên ngoài. Chẳng hạn như:
– Đảm bảo hệ thống khóa cửa tầng, chốt an toàn, cảm biến cửa hoạt động chính xác để phòng các sự cố liên quan tới hệ thống cửa.
– Kiểm tra nút dừng khẩn cấp, bộ cứu hộ tự động (ARD – Automatic Rescue Device) và nguồn điện dự phòng trong trường hợp mất điện.
– Đánh giá hệ thống liên lạc trong cabin (chuông báo động, điện thoại hoặc intercom) để chắc chắn hành khách có thể liên hệ bên ngoài khi gặp sự cố.
– Đánh giá tình trạng các tính năng bổ sung của thang máy do nhà sản xuất cung cấp (như hệ thống chống ngập, hệ thống cảnh báo đột quỵ,…)
Mục đích của việc kiểm tra này là đánh giá trải nghiệm người dùng và phát hiện các dấu hiệu bất thường trong quá trình vận hành, có thể cảnh báo nguy cơ tiềm ẩn trong tương lai.
– Độ êm ái và tiếng ồn: Đánh giá các chỉ số độ ồn, độ rung và độ giật thang máy để xác định chất lượng vận hành thang má
– Tốc độ và độ chính xác khi dừng tầng: Đo lường tốc độ di chuyển và kiểm tra xem thang máy có dừng chính xác tại vị trí bằng tầng hay không.
– Hệ thống cửa: Kiểm tra cơ chế mở/đóng cửa tự động và bằng tay để đảm bảo cửa hoạt động trơn tru.
Chỉ số độ ồn, độ rung, độ giật thang máy theo TCCS 01:2023/VNEA Yêu cầu an toàn chung trong quản lý, sử dụng, bảo trì và sửa chữa thang máy
Từ kết quả kiểm tra, đánh giá trên, các chuyên gia sẽ đưa ra những khuyến nghị cụ thể về nhu cầu thay thế hoặc nâng cấp linh kiện, thiết bị nhằm đáp ứng đầy đủ các quy định an toàn thang máy hiện hành.
Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng ước tính chi phí cho các hạng mục này, từ thay thế linh kiện đã hết tuổi thọ, bổ sung thiết bị an toàn bắt buộc, đến kế hoạch nâng cấp theo tiêu chuẩn mới. Đây chính là cơ sở quan trọng để người mua nhà đánh giá giá trị tổng thể của hệ thống thang máy cũng như giá trị thực của bất động sản.
Nếu quá trình kiểm tra, đánh giá thang máy phát hiện ra nhiều vấn đề, người mua hoàn toàn có thể chủ động xử lý để bảo vệ quyền lợi của mình. Trường hợp thang máy tồn tại nhiều vấn đề nghiêm trọng, người mua có thể thương lượng để chủ nhà tiến hành sửa chữa, khắc phục trước khi bàn giao.
Nếu các hạng mục cần sửa chữa hoặc nâng cấp lớn, chi phí này có thể được đưa vào cơ sở để điều chỉnh giá mua. Trong tình huống các lỗi nhỏ, chưa ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn, người mua vẫn nên dự trù ngân sách bảo trì nhằm đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định lâu dài.
Danh mục các nội dung kiểm tra, đánh giá thang máy cơ bản do Trung tâm Tư vấn – Nghiên cứu – Ứng dụng Thang máy thực hiện (thuộc Viện Kỹ thuật ứng dụng Thang máy – VILEA)
Một chuyên gia đánh giá thang máy độc lập sẽ mang lại đánh giá khách quan, chi tiết, tránh bỏ sót rủi ro. Các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực này giúp người mua thấy được “bức tranh toàn cảnh” trước khi xuống tiền cho một khoản đầu tư lớn.
Thang máy gia đình là điểm cộng đắt giá cho ngôi nhà, nhưng chỉ khi nó an toàn và vận hành ổn định. Kiểm tra, đánh giá trước khi mua không chỉ mang lại sự yên tâm, tránh chi phí phát sinh ngoài dự kiến, mà còn giúp hành trình sở hữu ngôi nhà mới là một khoản đầu tư đúng đắn và bền vững.
Tôi đi mua thang máy giữa “thiên la địa võng” của thị trường
Xu hướng lắp đặt thang máy kính tròn tại các biệt thự, nhà phố
Thông tin mới cập nhật
