Tổng quan:

Việt Nam hiện có hai QCVN về thang máy: QCVN 32:2018/BLĐTBXH – An toàn lao động đối với thang máy gia đình; QCVN 02:2019/BLĐTBXH – An toàn lao động đối với thang máy. Cả hai bộ QCVN đều viện dẫn một số nội dung từ các TCVN về thang máy.

Hệ thống TCVN thang máy của Việt Nam thể hiện sự hài hòa cao với các tiêu chuẩn quốc tế. Trong tổng số 32 TCVN còn hiệu lực, có 75% TCVN về thang máy tương đương hoàn toàn với tiêu chuẩn quốc tế, 25% còn lại là tự xây dựng hoặc tương đương một phần/tham khảo dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế khác. Trong đó, phần lớn được biên soạn dựa trên cơ sở bộ Tiêu chuẩn châu Âu EN 81 – Yêu cầu an toàn về cấu tạo và lắp đặt thang máy.

Với tổng số 41 TCVN, trong đó 32 đang còn hiệu lực, hệ thống này đóng vai trò chi tiết hóa các yêu cầu về an toàn, cấu tạo, và thử nghiệm. Dù vậy, hiện tại, chưa có TCVN chính thức cho lĩnh vực vận hành và bảo trì thang máy – tức giai đoạn sử dụng.

Theo các chuyên gia thang máy, phần lớn sự cố thang máy phát sinh từ những lỗi sai trong quá trình sử dụng, do việc bảo trì, sửa chữa không tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật. Điều này dẫn tới những rủi ro an toàn, ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng của người sử dụng.

Để lấp đầy khoảng trống hiện tại, Hiệp hội Thang máy Việt Nam (VNEA) đã chủ động ban hành các Tiêu chuẩn Cơ sở (TCCS) và đang hợp tác với Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam (VSQI) để chuyển đổi những tiêu chuẩn này thành TCVN. Kế hoạch đến năm 2026 sẽ có TCVN về (1)Thang máy – Thuật ngữ, định nghĩa; (2) Thang máy – Yêu cầu an toàn trong vận hành.

Trong giai đoạn 2025-2028, VNEA và VSQI tập trung rà soát, đánh giá, bổ sung, xây dựng và hoàn thiện bộ TCVN về thang máy, đảm bảo nâng cao năng lực doanh nghiệp, chất lượng sản phẩm và phục vụ mục tiêu hội nhập, phát triển.