Ngày 28/7/2025 mới đây, Tổng vụ Phòng vệ thương mại Ấn Độ (DGTR) – Cơ quan điều tra của Bộ Thương mại nước này đã đăng tải kết luận điều tra cuối cùng về việc chống bán phá giá liên quan đến hàng nhập khẩu “Ray dẫn hướng thang máy/thang nâng hình chữ T và ray dẫn hướng đối trọng” có xuất xứ hoặc được xuất khẩu từ Trung Quốc.

Động thái tiến hành cuộc điều tra theo đơn kiện được đệ trình bởi Công ty Savera India Riding Systems vào hồi tháng 6/2024, cáo buộc rằng ngành công nghiệp thang máy trong nước đang bị thiệt hại đáng kể do hàng nhập khẩu bị bán phá giá và đã yêu cầu áp thuế chống bán phá giá.

Báo cáo của ResearchAndMarkets được công bố trên Businesswire chỉ ra rằng thị trường thang máy thang cuốn Ấn Độ sẽ tăng trưởng đáng kể từ mức định giá hiện tại là 3,54 tỷ USD năm 2023 lên 7,2 tỷ USD vào năm 2031, tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 8,2%. Động lực đến từ tốc độ đô thị hóa nhanh chóng, phát triển cơ sở hạ tầng và gia tăng xây dựng nhà ở, thương mại.

Kết luận điều tra cuối cùng của Cơ quan điều tra của Bộ Thương mại Ấn Độ xác định rằng: Xét đến giá trị thông thường và giá xuất khẩu của các mặt hàng bị điều tra, biên độ phá giá đối với các mặt hàng này đã được xác định, và các biên độ này là tích cực và đáng kể.

Nhu cầu thị trường đối với sản phẩm này tại Ấn Độ đã tăng mạnh tới 71% trong giai đoạn điều tra, nhưng thị phần của các nhà sản xuất Ấn Độ lại sụt giảm đáng kể. Ngành công nghiệp sản xuất ray dẫn hướng thang máy trong nước của Ấn Độ đã không thể đạt được mức sản xuất tối ưu, dù có đủ năng lực để đáp ứng gần 40% nhu cầu sản phẩm.

DGTR cũng kết luận giá nhập khẩu sản phẩm này từ Trung Quốc đã giảm mạnh, thậm chí thấp hơn cả chi phí nguyên liệu thô của các nhà sản xuất Ấn Độ. Điều này đã buộc các công ty trong nước phải giảm giá bán để cạnh tranh, dẫn đến tình trạng cắt giảm giá bán đáng kể trong suốt giai đoạn điều tra.

“Lợi nhuận, dòng tiền, PBIT (*lợi nhuận trước lãi vay và thuế) và lợi tức trên vốn đầu tư của ngành công nghiệp trong nước đều sụt giảm trong suốt giai đoạn điều tra ngoại trừ năm 2021-2022. Lợi nhuận trong năm cơ sở đã chuyển thành thua lỗ trong giai đoạn điều tra”, báo cáo DGTR chỉ rõ.

Kết luận điều tra của DGTR cho thấy ngành công nghiệp sản xuất ray dẫn hướng thang máy/thang nâng hình chữ T và ray dẫn hướng đối trọng của Ấn Độ đã bị thiệt hại đáng kể do hàng nhập khẩu bị bán phá giá. Biên độ thiệt hại là đáng kể.

Cán cân thương mại giữa hai quốc gia đang nghiêng về phía Trung Quốc và khoảng cách ngày càng nới rộng. Biểu đồ: Tạp chí Thang máy

Sau khi tiến hành điều tra đầy đủ và định lượng tác động của việc áp thuế, Cơ quan điều tra của Bộ Thương mại Ấn Độ nhận thấy rằng việc áp thuế chống bán phá giá được coi là biện pháp cần thiết để bù đắp cho những thiệt hại này và khôi phục lại một môi trường kinh doanh công bằng cho các nhà sản xuất trong nước.

Theo đó, mức thuế chống bán phá giá được DGTR khuyến nghị dao động từ 24,11% đến 51,87% trên giá trị CIF (giá thành, bảo hiểm và cước phí) của các mặt hàng ray dẫn hướng chữ T và ray dẫn hướng đối trọng nhập khẩu có nguồn gốc hoặc được xuất khẩu từ Trung Quốc trong thời gian 5 năm.

DGTR nhấn mạnh rằng việc áp thuế không ảnh hưởng đến nguồn cung sản phẩm cho người tiêu dùng.

Cuộc điều tra và khuyến nghị này tuân thủ các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), mà cả Ấn Độ và Trung Quốc đều là thành viên. Mục đích là để đảm bảo các hoạt động thương mại công bằng và tạo ra một sân chơi bình đẳng cho các nhà sản xuất trong nước.

Thâm hụt thương mại Ấn Độ – Trung Quốc lập kỷ lục gần 100 tỷ USD

Trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 7 năm tài chính 2025-2026, xuất khẩu của Ấn Độ sang Trung Quốc tăng 19,97% lên 5,75 tỷ USD, trong khi nhập khẩu tăng 13,06% lên 40,65 tỷ USD.

Số liệu từ Bộ Công thương Ấn Độ công bố ngày 16/4/2025 cho thấy, trong năm tài chính 2024-2025 (kết thúc vào ngày 31/3), Ấn Độ xuất khẩu sang Trung Quốc 14,25 tỷ USD, trong khi nhập khẩu đạt 113,5 tỷ USD. Thâm hụt thương mại giữa nước này với Trung Quốc đã tăng vọt từ 1,1 tỷ USD trong giai đoạn 2003-2004 lên mức kỷ lục 99,2 tỷ USD trong năm tài chính 2024-2025.

Thương mại song phương Ấn Độ – Trung Quốc trong 11 năm qua. Bảng: Tạp chí Thang máy

Sự mất cân bằng này làm nổi bật những thách thức cấu trúc trong nền kinh tế Ấn Độ. Theo Tổ chức Sáng kiến Nghiên cứu Thương mại Toàn cầu (GTRI) có trụ sở tại Delhi, sự gia tăng nhập khẩu phản ánh sự phụ thuộc ngày càng lớn vào linh kiện Trung Quốc, đặc biệt trong các ngành điện tử, dược phẩm và kỹ thuật. Phân tích của tổ chức này cho thấy Trung Quốc cung cấp hơn 75% nhu cầu của Ấn Độ đối với một số sản phẩm chủ chốt.

Để ứng phó, Ấn Độ cũng đang lên kế hoạch dài hạn để giảm phụ thuộc vào Trung Quốc, bao gồm thúc đẩy sản xuất trong nước và đa dạng hóa nguồn cung thông qua việc hợp tác với các đối tác khác.

Tình trạng dư thừa sản xuất khiến hàng hóa Trung Quốc có giá thành cạnh tranh hơn. Ảnh: Reuters.

Đồng thời, thời gian qua, sau khi phát hiện một số thiết bị, sản phẩm kém chất lượng được nhập từ Trung Quốc. Ấn Độ đã tiến hành áp thuế chống bán phá giá lên một số sản phẩm để đối phó với hàng nhập khẩu giá rẻ từ nhiều quốc gia khác nhau, bao gồm cả Trung Quốc, từ hóa chất đến sản phẩm kỹ thuật, mục tiêu bảo vệ các nhà sản xuất trong nước khỏi hàng nhập khẩu giá rẻ.

Đặc biệt, quốc gia này cũng gia tăng áp dụng các tiêu chuẩn chất lượng, quy trình kiểm tra và chứng nhận bắt buộc nghiêm ngặt hơn để ngăn chặn các sản phẩm kém chất lượng xâm nhập thị trường. Sáng kiến này cũng nhằm mục đích khuyến khích các nhà sản xuất trong nước tăng cường năng lực sản xuất.

Thâm hụt thương mại Ấn Độ – Trung Quốc lập kỷ lục gần 100 tỷ USD vào năm tài chính 2024-2025. Biểu đồ: Tạp chí Thang máy

Theo nhận định của tờ Times of India (Thời báo Ấn Độ – TOI), thâm hụt thương mại ngày càng lớn gây áp lực lên dự trữ ngoại hối và làm tăng sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài. Mặc dù hàng nhập khẩu giá rẻ có thể mang lại lợi ích cho người tiêu dùng trong ngắn hạn, chúng lại có thể gây tổn hại cho các nhà sản xuất trong nước. Việc phụ thuộc quá mức vào nhập khẩu cũng có thể dẫn đến việc đồng nội tệ mất giá, làm tăng chi phí của hàng hóa nhập khẩu và thúc đẩy lạm phát.

Các chuyên gia cảnh báo rằng sự phụ thuộc này làm giảm động lực để xây dựng năng lực sản xuất trong nước ở các lĩnh vực chiến lược, từ đó có khả năng làm chậm lại tăng trưởng công nghiệp và đổi mới sáng tạo về lâu dài.

Việt Nam là thị trường nhập khẩu thang máy lớn thứ 13 của Trung Quốc

Trung Quốc xuất khẩu thang máy nhiều nhất tới thị trường nào?