Nhiệt độ tiêu chuẩn cho phòng máy

Trong quá trình hoạt động, động cơ và các thiết bị điều khiển của thang máy tạo ra một lượng nhiệt đáng kể. Đặc biệt, đối với các hệ thống thang máy tải trọng lớn, tốc độ cao hoặc một nhóm thang máy hoạt động với tần suất cao, lượng nhiệt tích tụ tại phòng máy có thể trở nên rất lớn. Do đó, việc trang bị hệ thống thông gió hoặc làm mát chuyên biệt cho phòng máy là cực kỳ cần thiết. Mục đích chính của việc này là:

Đảm bảo hoạt động ổn định của thiết bị: Duy trì nhiệt độ phòng máy trong giới hạn cho phép giúp các bộ phận điện tử và cơ khí hoạt động chính xác, ổn định, từ đó kéo dài tuổi thọ của toàn bộ hệ thống thang máy.

Tạo điều kiện làm việc an toàn cho nhân viên (kỹ thuật bảo trì, bảo dưỡng và vận hành tòa nhà): Một môi trường làm việc có nhiệt độ phù hợp giúp nhân viên bảo trì, sửa chữa làm việc hiệu quả và an toàn hơn.

Hơn thế nữa, trong các công trình quy mô rất lớn, lượng nhiệt “dư thừa” được tạo ra từ phòng máy thang máy có thể nhiều đến mức có thể được tái sử dụng. Các nhà thiết kế hệ thống tòa nhà nên xem xét khả năng tận dụng nguồn nhiệt này. Một ứng dụng phổ biến là sử dụng nhiệt lượng từ phòng máy để làm ấm nguồn nước sinh hoạt của tòa nhà, góp phần tiết kiệm năng lượng cho hệ thống nước nóng.

Tại giai đoạn lập kế hoạch xây dựng cho tòa nhà, kiến trúc sư và nhà thầu xây dựng cần nhận thức rõ về nhu cầu xây dựng hệ thống HVAC (sưởi ấm, thông gió và điều hòa không khí) cho phòng máy thang máy tùy thuộc vào đặc tính công trình và môi trường vận hành, thời tiết thực địa để duy trì các điều kiện vận hành chính xác cho thiết bị phòng máy.

Đối với các tòa nhà cao tầng có hệ thống nhiều thang máy thì việc trang bị hệ thống làm mát và/hoặc làm ấm cho phòng máy thang máy là yêu cầu cấp thiết

Nhiệt độ trong phòng máy có thể bị ảnh hưởng nhiều bởi các yếu tố như: Nhiệt lượng từ ánh nắng mặt trời; Nhiệt tỏa ra từ các khu vực khác của tòa nhà bốc lên theo giếng thang máy vào phòng máy.

Nếu phòng máy có lắp quạt thông gió hoặc máy làm mát, cần bố trí để gió hoặc khí mát có thể đến được tất cả các “điểm nóng” trong phòng. Các “điểm nóng” này thường là khu vực gần động cơ thang máy hoặc cụm điện trở nằm cạnh bảng điều khiển.

Theo Quy định về thang máy (The Lift Regulation) của Anh, Tiêu chuẩn EN 81-20 cũng như TCVN, để đảm bảo thang máy vận hành an toàn và ổn định, bộ điều khiển thang máy được yêu cầu phải dừng hoạt động nếu nhiệt độ trong phòng máy do thiết bị giám sát nhiệt độ đo được vượt quá định mức tối đa. Cabin thang máy lúc này sẽ đỗ tại tầng dừng gần nhất để hành khách ra khỏi cabin. Thang máy sẽ tự động trở lại hoạt động bình thường sau khi các thiết bị đã trở lại nhiệt độ bình thường.

Mức nhiệt độ tối đa này có thể khác nhau tùy thuộc vào quy định của nhà sản xuất, 40°C thường được xem là giới hạn trên hợp lý. Tuy nhiên, bạn cần kiểm tra lại giá trị nhiệt độ chính xác này với nhà cung cấp hoặc nhà lắp đặt thang máy trước khi hoàn thiện hệ thống làm mát và thông gió cho phòng máy.

Việc duy trì nhiệt độ phòng máy trong một phạm vi được kiểm soát chặt chẽ sẽ giúp tăng độ tin cậy của máy móc thang máy.

Nhiệt lượng thải ra trong phòng máy theo loại thang

Lượng nhiệt tỏa ra từ thiết bị cũng khác nhau giữa các nhà sản xuất và loại thang máy. Hiện nay, có hai loại hệ thống thang máy chính là: Thang máy cáp kéo (electric traction); Thang máy thủy lực (hydraulic). Cả hai loại này đều sử dụng động cơ điện làm nguồn năng lượng chính và sinh ra nhiệt trong quá trình hoạt động.

Để tham khảo lượng nhiệt thải ước tính từ các loại thang máy khác nhau, kiến trúc sư và nhà thầu xây dựng có thể tham khảo hướng dẫn chi tiết trong Bảng 1 (theo tài liệu CIBSE – GUIDE D).

Cẩm nang thiết kế thang máy: Cách đảm bảo nhiệt độ phòng máy tiêu chuẩn cho thang máy