TCTM – Tôi là con gái, lại học ngoại ngữ nên lúc tốt nghiệp mọi người đều khuyên nên tìm một công việc bàn giấy ổn định cho an nhàn. Nhưng sinh ra đã có sẵn “hoa chân”, thích khám phá, trò chuyện nên rẽ hướng sang làm nhân viên kinh doanh. Công việc của tôi chuyên về tư vấn, lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy và báo động phòng chống trộm cho các tòa nhà nên có cơ hội được tiếp xúc với các bộ phận như kĩ thuật, xây dựng, thiết kế trong đó có thang máy. Nhân đây tôi xin phép kể một vài câu chuyện vui.
Công việc đòi hỏi tôi phải đi thực địa khảo sát rồi lên bản vẽ Visio hoặc Autocad bố trí, lắp đặt các thiết bị phòng cháy chữa cháy, chống trộm phù hợp. Trong lĩnh vực an ninh an toàn, thang máy vô cùng trọng yếu, vừa là nơi hỗ trợ di chuyển nhưng đồng thời cũng tiềm ẩn khả năng trở thành vị trí đột nhập, tẩu thoát, nếu không lưu tâm sẽ để lộ lỗ hổng an ninh lớn. Chính vì vậy khi khảo sát, tôi cần chú ý đánh dấu mọi vị trí thang máy trên bản vẽ.
Khi làm việc với bộ phận kỹ thuật tòa nhà thì công việc tương đối thuận lợi. Nhưng vì an ninh, an toàn là lĩnh vực tương đối đặc thù nên trong cuộc họp sẽ có cả bộ phận hành chính, trợ lý, phiên dịch viên, các quản lý… cùng tham dự. Với một số vị trí này, đọc hiểu được bản vẽ kĩ thuật là cả một vấn đề. Đặc biệt có những chị em quanh năm chỉ bận rộn trong khu vực làm việc riêng, chưa một lần đi quan sát tổng thể nên rất khó để hình dung.
“Chị chịu đấy, nhìn cứ như ma trận” là câu than thở tôi nghe rất nhiều lần. Để gỡ rối, tôi nảy ra ý định sẽ bắt đầu từ vị trí chị em thân thuộc nhất. Đó chính là thang máy. Thang máy đi làm, tan ca, đi ăn cơm trưa, lấy hàng shopee… Nói vui thì ngoài chỗ làm việc, thang máy sẽ đứng thứ hai nơi mọi người xuất hiện nhiều nhất.
Trên bản vẽ, thang máy được kí hiệu bằng một hình vuông, có dấu X chéo thêm chữ TM tức là Thang Máy. Để chị em dễ nhớ, tôi giải thích “cái khối vuông này là thang máy, hình giống cái bánh chưng cắt bốn, có thêm chữ TM tức là… thịt mỡ. Các chị cứ lấy đó làm mốc rồi nhìn rộng ra xung quanh, sẽ dễ tưởng tượng hơn”. Nhờ “bánh chưng thịt mỡ” công việc của tôi trôi chảy hơn nhiều. Có hôm tháp tùng sếp sang họp khách hàng, mấy chị xúm lại trêu “Bánh chưng thịt mỡ tới đấy à” nghe vừa vui lại vừa…ngại.
Một lần tôi cần đi lên tầng 14 của tòa nhà tham khảo quan sát vị trí hộp Gen (hay hộp kỹ thuật) để thiết kế đi dây âm tường, đảm bảo thẩm mỹ. Vấn đề là tôi tìm mãi trên bảng điều khiển cũng chẳng thấy tầng 14 đâu, chỉ thấy anh kỹ thuật đi cùng ấn vào tầng 12B. Thấy tôi ngạc nhiên, anh giải thích tòa nhà này có chủ đầu tư người Trung Quốc, theo tiếng Quan Thoại số bốn (tứ) và chết (tử) có cách phát âm gần giống nhau nên phải kiêng, tầng 4 đổi ký hiệu thành tầng 3A, tầng 14 thành 12B.
Tại sao không phải 12A hay 13A? Tôi định hỏi lại thì sực nhớ theo văn hóa phương Tây, 13 được coi là con số xui xẻo. Nhìn lại lần nữa tôi nhận ra tầng 13 đã được khéo léo đổi thành 12A nên tầng 14 sẽ là 12B.
Thế mới biết, thang máy vốn được coi là cầu nối, giao lưu giữa các tầng giờ đã nâng tầm thành đại sứ văn hóa tâm linh Đông Tây. Nghĩ thế tôi cứ tủm tỉm cười mãi khi cửa thang máy mở ra ở tầng 14. À không, lúc này nên gọi là tầng 12B mới… lành!
Giai đoạn 2020-2021 cả nước oằn mình chống dịch ở mọi nơi, từ bệnh viện, trường học, cơ quan, xí nghiệp… tới cả trong thang máy. Đó là thời gian đáng nhớ khi mọi thang máy đều mặc “áo mưa” cho bảng điều khiển.
Buổi sáng tôi gặp cô dọn vệ sinh tòa nhà trong thang máy, chẳng thể nở nụ cười chào hỏi như trước đây (vì hai cô cháu đều khẩu trang kín mít), cô xịt dung dịch vệ sinh lên “áo mưa” vừa lau chùi vừa bảo “khi nào tháo được cái này xuống thì mới hết dịch”. Cũng thời điểm đó mọi người cùng sáng tạo ra rất nhiều phương pháp ấn thang máy hài hước để hạn chế tối đa tiếp xúc. Như tòa nhà của tôi có người dùng bao tay nilon, giấy ăn, chìa khóa thậm chí dùng … tăm để ấn số tầng.
Tôi thì thủ sẵn vài màng bọc thực phẩm trong túi, mỗi lần cần bấm thì xé ra một mẩu nhỏ, dùng xong bỏ thùng rác rất tiện lợi. Ông sếp người Nhật của tôi là tín đồ của chủ nghĩa tái chế, dùng một cái bút hết mực để ấn nút, xong xuôi đậy nắp lại mang về khử trùng.
Rất nhiều đau thương, mất mát xảy ra trong mùa dịch nhưng rồi cũng qua đi. Ngày “áo mưa” trên bảng điều khiển thang máy được gỡ xuống, chạm ngón tay lên các nút tầng, cảm nhận cái lạnh của kim loại thấm vào đầu ngón tay, chẳng hiểu sao tôi rất xúc động.
Lúc đấy tôi chợt nhớ câu nói của một bên cung cấp thang máy trong buổi họp tổng thầu thiết kế tòa nhà “Một tòa nhà muốn an toàn thì hệ thống thang máy phải an toàn trước tiên” sao mà đúng đến thế.
Qua nhiều năm làm việc tôi có cơ hội tiếp xúc với nhiều nhân viên trong nghề thang máy. Họ có thể là những chuyên gia thiết kế, kỹ sư lắp đặt, kỹ sư vận hành, bảo trì, nhân viên sửa chữa, bảo dưỡng, cứu hộ, là cô lao công dọn vệ sinh thang máy, là anh bảo vệ luôn nghiêm trang đứng trước các cửa thang máy VIP… Trò chuyện với họ giúp tôi mở mang kiến thức trong lĩnh vực mới, thoạt đầu tưởng khô khan, phức tạp khiến tôi “say thang máy” một chút nhưng càng đi sâu lại càng thú vị.
Họ giống như những bông hoa cần mẫn tỏa hương, lặng lẽ góp một phần quan trọng trong tiến trình đô thị hóa, phát triển đất nước.
Có người đã nhận ra. Có người chưa. Có người sẽ mãi mãi không nhìn ra vai trò của họ.
Nhưng họ vẫn luôn ở đấy. Thầm lặng, chính xác, bền bỉ và tin cậy. Như chiếc thang máy trong mỗi tòa nhà kia, dù ngày hay đêm vẫn tận tụy cống hiến chưa từng mệt mỏi.
Tác giả: Thu Huyền
Cuộc thi “Viết về nghề thang máy” do Tạp chí Thang máy phát động nhân dịp Ngày Thang máy Việt Nam 16/7 (Vietnam Lift Day) nhằm tôn vinh các giá trị, nét đẹp của người làm nghề thang máy. Thời gian gửi bài dự thi từ 16/07/2024 đến 16/07/2025 (Bài dự thi được trao giải hàng tháng và giải chung cuộc).
Chi tiết thể lệ cuộc thi đọc tại:
Thông tin mới cập nhật